Veelvraat in het gras
De veelvraat is een agressieve vleeseter die prooien veel groter dan zichzelf aan kan.

Veelvraat

Te vinden in: Eurazië, Europa, Noord-Amerika

Gulo gulo

De veelvraat, ook wel bekend als de wolverine in het Engels, is een robuust en krachtig dier dat behoort tot de familie van de marterachtigen. Deze soort wordt gevonden in afgelegen noordelijke bossen, taiga en toendra's in het noordelijk halfrond, in Noord-Amerika en Eurazië.

Veelvraten kunnen tussen 65 en 107 centimeter lang worden, exclusief hun staart die nog eens 17 tot 26 centimeter kan meten. Hun gewicht varieert tussen 9 en 30 kilogram. Ze hebben een breed hoofd, kleine ogen en ronde oren. Hun vacht is dik en donkerbruin, bijna zwart van kleur met lichte strepen op hun flanken.

De veelvraat is een solitair dier dat vooral bekend staat om zijn moed en kracht. Ondanks hun relatief kleine formaat, zijn ze extreem sterk en in staat om prooien te doden die veel groter zijn dan zijzelf - zelfs beren en elanden. Ze hebben scherpe klauwen en tanden waarmee ze hun prooi gemakkelijk kunnen doden.

Veelvraten zijn omnivoren: ze eten alles van bessen en planten tot kleinere dieren zoals konijnen of muizen. Ze staan echter vooral bekend als aaseters die profiteren van de overblijfselen van prooien achtergelaten door andere roofdieren.

Veelvraten zijn geen snelle lopers maar ze kunnen grote afstanden afleggen op zoek naar voedsel, soms wel meer dan 20 kilometer per dag. Ze zijn ook zeer goede klimmers en zwemmers.

In de winter graven veelvraten een hol in de sneeuw voor beschutting. Hun voortplantingscyclus is complex met een verlengde draagtijd door uitgestelde innesteling van het bevruchte ei. Dit betekent dat, hoewel de paring in de zomer plaatsvindt, de ontwikkeling van het embryo pas later in het jaar begint, waardoor de jongen in het voorjaar geboren worden. De moeder zorgt ongeveer twee jaar voor haar jongen.

Helaas zijn veelvraten momenteel bedreigd door habitatverlies, klimaatverandering en stroperij om hun prachtige vacht.

Veelvraat taxonomische indeling

Rijk
Animalia (Dieren)
Stam
Chordata (Chordadieren)
Klasse
Mammalia (Zoogdieren)
Orde
Carnivora (Roofdieren)
Familie
Mustelidae (Marterachtigen)
Geslacht
Gulo
Wetenschappelijke naam
Gulo gulo

Veelvraat weetjes: 10 leuke feitjes

  1. De veelvraat is een lid van de familie der marterachtigen en is het grootste landroofdier van deze familie.
  2. Hoewel de naam 'veelvraat' zou kunnen suggereren dat deze dieren enorme eters zijn, is dit eigenlijk een misvatting. Ze eten weliswaar veel als er voldoende voedsel beschikbaar is, maar kunnen ook lange perioden zonder voedsel overleven.
  3. Veelvraten staan bekend om hun ongelooflijke kracht en uithoudingsvermogen. Ze kunnen tot 40 kilometer per dag afleggen op zoek naar voedsel.
  4. Een interessant feit over veelvraten is dat ze een speciale klier hebben die een stinkende vloeistof produceert. Ze gebruiken deze geur om hun territorium te markeren en rivalen af te schrikken.
  5. Veelvraten zijn solitaire dieren en hebben grote territoria nodig om in te leven. Een mannetje kan een gebied van wel 1.500 vierkante kilometer claimen.
  6. Hoewel ze solitair zijn, kunnen veelvraten ook zeer territoriaal zijn, vooral tijdens het paarseizoen. Ze zullen andere mannetjes fel aanvallen die hun territorium betreden.
  7. De vacht van de veelvraat is zeer dicht en waterafstotend, wat hen helpt te overleven in de koude, sneeuwrijke omgevingen waarin ze vaak leven.
  8. Veelvraten hebben een brede kop en sterke kaken die in staat zijn om door bevroren vlees en zelfs botten te bijten. Dit stelt hen in staat om dode dieren te eten die in de winter zijn bevroren.
  9. Het dieet van de veelvraat is zeer gevarieerd en omvat zowel levende prooien als aas. Ze eten knaagdieren, vogels, insecten, bessen en planten, maar ze staan ook bekend om het stelen van voedsel van grotere roofdieren.
  10. De veelvraat heeft weinig natuurlijke vijanden, maar kan worden bedreigd door wolven, beren en mensen. Hun grootste bedreiging is echter het verlies van leefgebied door menselijke activiteiten zoals ontbossing en klimaatverandering.

Wetenschappelijke naam

De wetenschappelijke naam van de veelvraat is Gulo gulo. Dit komt uit het Latijn, waar "gulo" "veelvraat" betekent. Het wordt dus in feite twee keer genoemd in de naam, wat de vraatzuchtige aard van dit dier benadrukt.

De geslachtsnaam 'Gulo' is afgeleid van het Latijnse woord voor 'keel' of 'slok', wat ook verwijst naar de gulzigheid van het dier. De soortnaam 'gulo' wordt op dezelfde manier geïnterpreteerd.

De naam geeft een nauwkeurige beschrijving van het voedingsgedrag van dit dier, dat bekend staat om zijn vermogen om grote hoeveelheden voedsel te verteren. Deze dubbele benaming benadrukt ook het unieke karakter van de veelvraat binnen de familie van marterachtigen, waarin hij de enige vertegenwoordiger is van zijn geslacht.

Het is interessant op te merken dat andere namen voor de veelvraat eveneens verwijzen naar zijn eetlust en kracht. In het Engels wordt het bijvoorbeeld wolverine genoemd, wat afgeleid kan zijn van 'wolf-achtig'.

Uiterlijke kenmerken

Veelvraat in het gras
Er wordt gezegd dat veelvraten op kleine beren lijken met hun krachtige, gedrongen poten, korte snuit en unieke patronen op hun kop, borst en nek.
Veelvraten zijn middelgrote carnivoren die een robuust en krachtig uiterlijk hebben. Ze variëren in lengte van ongeveer 65 tot 107 centimeter, exclusief de staart die nog eens 17 tot 26 centimeter kan meten. Het gewicht varieert tussen 9 en 30 kilogram, afhankelijk van het geslacht en de leeftijd van het individu.

De vacht is dicht, lang en glanzend, waardoor ze goed geïsoleerd zijn tegen de koude temperaturen in hun natuurlijke habitat. De kleur is meestal donkerbruin, maar kan variëren van lichtbruin tot bijna zwart. Veelvraten hebben vaak lichte of crème-kleurige markeringen op hun keel en borst, evenals twee brede strepen die van hun schouders langs beide zijden van hun lichaam naar hun staart lopen.

Het hoofd is breed met kleine ogen die variëren in kleur van donkerbruin tot zwart. Ze hebben ook kleine, ronde oren bedekt met kort haar. De snuit is breed en de kaken zijn zeer krachtig met scherpe tanden, geschikt voor het verscheuren van vlees en het breken van botten.

De poten zijn kort maar sterk met brede voeten. Dit helpt bij het graven in sneeuw of zachte grond en biedt stabiliteit op glad terrein. De voeten zijn voorzien van vijf tenen elk, uitgerust met lange, scherpe klauwen die gebruikt worden voor graven en klimmen.

Veelvraten hebben een zeer kenmerkende loop. Ze bewegen zich voort met een lichte, wiegende gang, die overgaat in een galop bij hogere snelheden. Deze loop, gecombineerd met hun krachtige lichaam en brede voeten, stelt hen in staat om gemakkelijk door diepe sneeuw en ruig terrein te bewegen.

Gedrag & Relatie met mensen

Veelvraten staan bekend om hun solitaire en territoriale aard. Ze leven het grootste deel van hun leven alleen, behalve tijdens de paartijd en wanneer moeders voor hun jongen zorgen. Ondanks hun relatief kleine formaat, zijn veelvraten zeer moedige dieren die bekend staan om hun vermogen om veel grotere roofdieren uit te dagen als ze zich bedreigd voelen.

Ze hebben een sterk aanpassingsvermogen en zijn in staat om in diverse omgevingen te overleven, waaronder bossen, bergen en toendra's. Veelvraten zijn ook zeer mobiel en kunnen grote afstanden afleggen op zoek naar voedsel.

Wat betreft de relatie met mensen kunnen veelvraten gezien worden als zowel nuttig als problematisch. Aan de ene kant worden ze gewaardeerd om hun pels die wordt gebruikt in kleding en andere items vanwege de beschermende werking tegen vorst en water. Aan de andere kant kunnen ze een probleem vormen voor boeren doordat ze soms vee doden of aas eten dat door jagers is achtergelaten.

Hoewel er weinig geregistreerde gevallen zijn van aanvallen op mensen, kunnen veelvraten agressief reageren als ze zich bedreigd voelen of als hun jongen in gevaar zijn. Desondanks is er meestal weinig direct contact tussen mensen en veelvraten omdat deze dieren meestal menselijke nederzettingen vermijden.

In sommige culturen worden veelvraten vereerd of gevreesd in folklore en mythologie. Bijvoorbeeld bij inheemse volkeren in Noord-Amerika, worden veelvraten vaak afgebeeld als krachtige en sluwe wezens.

Het behoud van de veelvraat speelt een belangrijke rol in de hedendaagse relatie tussen mensen en deze soort. Door hun leefgebiedverlies, jacht en klimaatverandering zijn veelvraten in veel gebieden bedreigd of zeldzaam geworden, waardoor er inspanningen worden geleverd om hun populaties te beschermen en te herstellen.

Voeding: wat eet een Veelvraat?

Veelvraat op een rots
Veelvraten zijn alleseters en kunnen genieten van plantaardig materiaal, vlees en insecten.
Veelvraten staan bekend als echte omnivoren. Dit betekent dat ze zowel plantaardig als dierlijk voedsel consumeren. Hun dieet varieert sterk afhankelijk van het seizoen en de beschikbaarheid van voedsel in hun omgeving.

Veelvraten zijn opportunistische eters en worden vaak aangetroffen op plaatsen waar andere roofdieren een prooi hebben achtergelaten. Dankzij hun uitstekende reukvermogen zijn ze zeer efficiënt in het vinden en opruimen van karkassen. Ze kunnen zelfs bevroren vlees eten door gebruik te maken van hun sterke tanden en krachtige kaken.

Naast aas, jagen veelvraten ook op levende prooien. Ondanks hun relatief kleine formaat zijn ze verrassend sterk en kunnen ze prooien aan die veel groter zijn dan zijzelf, zoals bijvoorbeeld rendieren. Ze jagen ook op kleinere dieren zoals konijnen, eekhoorns, muizen en vogels.



Qua plantaardig voedsel eten veelvraten verschillende soorten bessen en vruchten wanneer deze beschikbaar zijn tijdens de warmere maanden. Insecten en wormen maken eveneens deel uit van hun dieet.

Het is ook belangrijk te vermelden dat veelvraten bekend staan om hun vermogen om grote hoeveelheden voedsel in één keer te consumeren, met name in voorbereiding op de wintermaanden. Ze hebben een hoge stofwisseling en moeten dagelijks een aanzienlijke hoeveelheid voedsel innemen om aan hun energiebehoeften te voldoen.

Roofieren & andere Bedreigingen

Hoewel veelvraten zelf roofdieren zijn, kunnen ze ook ten prooi vallen aan andere grote carnivoren. Beren en wolven zijn bekende natuurlijke vijanden van de veelvraat. Wolven kunnen soms jonge of verzwakte individuen aanvallen, terwijl beren een bedreiging vormen voor zowel jonge als volwassen veelvraten. Adelaars en andere grote roofvogels kunnen ook een bedreiging vormen voor jonge veelvraten.

Daarnaast vormt de mens een aanzienlijke bedreiging voor deze soort. Veelvraten worden bejaagd om hun pels, die zeer gewaardeerd wordt vanwege zijn kwaliteit en duurzaamheid. Bovendien leiden menselijke activiteiten zoals ontbossing en landbouw tot vernietiging van het leefgebied van de veelvraat.

Ook is er sprake van onbedoelde sterfte door verkeersongevallen en incidentele vergiftiging door aas dat bestemd is voor andere roofdieren zoals wolven. Stroperij blijft eveneens een probleem in sommige regio's, ondanks wettelijke beschermingsmaatregelen.

Klimaatverandering is nog een andere belangrijke bedreiging voor de veelvraat. Doordat de winters korter en warmer worden, wordt het leefgebied van de veelvraat beïnvloed. Hierdoor kunnen ze minder voedsel vinden en hebben ze minder mogelijkheden om schuilplaatsen te creëren voor hun jongen.

Tenslotte kan menselijke verstoring - bijvoorbeeld door recreatie in hun natuurlijke habitat - leiden tot stress bij de veelvraat, wat kan resulteren in verminderde voortplanting en hogere sterftecijfers.

Voortplanting, Levensduur en Levenscyclus

Veelvraat in de sneeuw
Het duurt een jaar om de volledige grootte te bereiken, maar ongeveer twee tot drie jaar om geslachtsrijp te worden.
Veelvraten hebben een uniek voortplantingscyclus, gekenmerkt door een fenomeen dat bekend staat als "uitgestelde innesteling". Dit houdt in dat na de paring in de zomer het bevruchte ei pas later in het jaar zich begint te ontwikkelen. Hierdoor worden de jongen doorgaans in het voorjaar geboren, een tijd waarin voedsel overvloediger is.

Een moeder veelvraat zal gewoonlijk tussen twee en drie jongen per worp grootbrengen. De jongen, ook wel 'welpen' genoemd, worden blind en hulpeloos geboren. Ze worden in een sneeuwhol verzorgd en gevoed met moedermelk tot ze oud genoeg zijn om vast voedsel te eten.

Na ongeveer tien weken komen de jongen voor het eerst uit hun hol en beginnen ze hun moeder te volgen op jachttochten om te leren hoe ze moeten overleven. Ze blijven bij hun moeder tot ze ongeveer twee jaar oud zijn, waarna ze zich verspreiden om hun eigen territorium te vinden.

Veelvraten kunnen in het wild ongeveer 7 tot 12 jaar oud worden. In gevangenschap kunnen ze echter ouder worden, soms wel tot 15 jaar of meer.

De levenscyclus van de veelvraat wordt sterk beïnvloed door factoren zoals beschikbaarheid van voedsel, predatie en menselijke verstoring. Veelvraten zijn solitaire dieren voor het grootste deel van hun leven, behalve tijdens de paartijd en wanneer moeders voor hun jongen zorgen.

Leefgebied

Leefgebied Veelvraat
Auteur: IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data.
Licentie: cc-by-sa-3.0
Bron: Wikimedia Commons
Veelvraten hebben een breed verspreidingsgebied dat zich uitstrekt over het noordelijk halfrond. Ze komen voor in afgelegen bossen, taiga's en toendra's van Noord-Amerika en Eurazië.

In Noord-Amerika strekt hun verspreiding zich uit van Alaska en Canada tot in de noordelijke delen van de Verenigde Staten. In Eurazië komen ze voor in Scandinavië, Rusland en sommige delen van noordelijk China en Mongolië.

Het leefgebied van de veelvraat omvat verschillende typen landschappen, waaronder naaldbossen, bergen, vlaktes en arctische toendra's. Ze hebben een voorkeur voor gebieden met koude winters en sneeuwrijke omstandigheden. Ze vermijden doorgaans open velden en landbouwgronden.

Veelvraten zijn uiterst mobiele dieren die grote afstanden kunnen afleggen op zoek naar voedsel. Ze hebben ook een sterk aanpassingsvermogen waardoor ze in staat zijn te overleven in diverse omgevingen.

Ondanks hun brede verspreidingsgebied zijn veelvraten zeldzaam en moeilijk waar te nemen omdat ze solitair zijn, vaak 's nachts actief zijn en doorgaans menselijke nederzettingen vermijden. Bovendien worden hun populaties bedreigd door habitatverlies als gevolg van menselijke activiteiten zoals ontbossing en klimaatverandering.

Populatiecijfer & Beschermingsstatus

Het is moeilijk om exacte populatiecijfers te geven voor veelvraten, omdat ze een breed verspreid en solitair dier zijn dat moeilijk te tellen is. Schattingen suggereren echter dat er wereldwijd ongeveer 15.000 tot 30.000 volwassen individuen in het wild leven.

In Europa wordt geschat dat er tussen de 1.300 en 1.700 veelvraten leven, voornamelijk in Scandinavië en Rusland. In Noord-Amerika worden de aantallen geschat op ongeveer 15.000 tot 19.000, hoewel dit aantal mogelijk lager ligt vanwege recent habitatverlies.

De beschermingsstatus van de veelvraat verschilt per regio. Wereldwijd wordt de soort door de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) geclassificeerd als 'Kwetsbaar'. Dit betekent dat ze geconfronteerd worden met een hoog risico op uitsterven in het wild.

In sommige gebieden genieten veelvraten wettelijke bescherming tegen jacht en stroperij. Bijvoorbeeld, in de Verenigde Staten wordt de veelvraat beschermd onder de Endangered Species Act.

Desondanks blijft de soort bedreigd door verschillende factoren, waaronder habitatverlies door ontbossing en klimaatverandering, conflicten met menselijke activiteiten zoals landbouw en jacht, en onbedoelde sterfte door verkeersongevallen en vergiftiging.

Er zijn inspanningen gaande om het behoud van deze soort te bevorderen, zoals habitatbescherming, jachtbeperkingen en herintroductieprogramma's in gebieden waar de soort is uitgestorven.

Communiceren: geluid van een Veelvraat

Veelvraten zijn over het algemeen vrij stille dieren, maar ze kunnen een verscheidenheid aan geluiden maken voor communicatie. Deze omvatten grommen, knorren, sissen en zelfs schreeuwen, vooral wanneer ze zich bedreigd voelen of tijdens agressieve interacties met andere veelvraten.

Bij de voortplanting kunnen mannetjes ook diverse geluiden maken om een vrouwtje aan te trekken. Tijdens de opvoeding van jongen maakt de moeder zachte geluiden om met haar kleintjes te communiceren.

Naast vocale communicatie, gebruiken veelvraten ook geurmarkeringen als een belangrijk communicatiemiddel. Ze hebben geurklieren bij hun anus die ze gebruiken om hun territorium af te bakenen of om boodschappen achter te laten voor andere veelvraten. Ze laten deze markeringen meestal achter op opvallende punten in hun territorium, zoals boomstammen of rotsen.

Veelvraten gebruiken ook lichaamstaal voor communicatie. Bijvoorbeeld, agressieve signalen kunnen bestaan uit het tonen van tanden, het rechtop zetten van de vacht en het vasthouden van de staart in een rechte positie.

Het is belangrijk te vermelden dat veel van onze kennis over de communicatie van veelvraten afkomstig is van observaties in gevangenschap of onderzoek naar gerelateerde soorten, aangezien dit solitaire en zeldzame dieren moeilijk in het wild te observeren zijn.

Veelvraat in gevangenschap

De veelvraat is een soort carnivoor uit de familie van de marterachtigen, bekend om zijn kracht en geduchte reputatie. In gevangenschap vereisen veelvraten zorgvuldige aandacht om hun unieke behoeften en kenmerken te accommoderen.

Een belangrijk aspect van het houden van veelvraten in gevangenschap is het voorzien in voldoende ruimte. Ze zijn zeer actief en hebben veel ruimte nodig om te bewegen. Hun kooi of verblijf moet groot genoeg zijn om aan deze behoefte te voldoen. Het moet ook veilige schuilplaatsen bevatten waarin de dieren zich kunnen terugtrekken wanneer ze dat willen.

Het dieet van een veelvraat in gevangenschap moet gelijkwaardig zijn aan hun natuurlijke dieet in het wild. Ze zijn hoofdzakelijk carnivoren en hebben dus een dieet nodig dat rijk is aan vlees, maar ze staan er ook bekend om dat ze af en toe plantaardig materiaal consumeren. Dierentuinen geven hen meestal een verscheidenheid aan vlees, botten, vis, fruit en groenten.

Het verzorgen van een veelvraat in gevangenschap vereist ook aandacht voor hun mentale welzijn. Deze dieren zijn intelligent en nieuwsgierig, en hebben daarom verrijking nodig om hen mentaal gestimuleerd te houden. Dit kan variëren van puzzels tot speelgoed gevuld met voedsel.

Omdat de veelvraat solitair is in het wild, is het belangrijk om in gevangenschap rekening te houden met hun sociale behoeften. Het is meestal het beste om ze individueel te houden, tenzij het paaringsseizoen is. Tijdens dit seizoen kunnen mannetjes en vrouwtjes samen worden gehuisvest voor korte perioden.

Veelvraten staan ook bekend om hun sterke en robuuste aard. Ze zijn bestand tegen extreem koude temperaturen in het wild, dus in gevangenschap is het belangrijk om ervoor te zorgen dat hun verblijf een geschikt temperatuurbereik heeft.

Fokprogramma's in gevangenschap spelen een belangrijke rol bij de instandhouding van deze soort en dragen bij aan de genetische diversiteit van de wereldwijde populatie.

Veelvraat Veelgestelde Vragen

Wat is een veelvraat?

Een veelvraat, ook bekend als de wolverine in het Engels, is een dier dat behoort tot de familie van de marterachtigen. Het is het grootste landroofdier uit deze familie en staat bekend om zijn kracht en uithoudingsvermogen.

Waar leeft de veelvraat?

De veelvraat komt voor in de noordelijke gebieden van Noord-Amerika, Europa en Azië. Hij geeft de voorkeur aan boreale bossen, toendra's en bergen.

Wat eet een veelvraat?

Veelvraten zijn omnivoren, wat betekent dat ze zowel planten als vlees eten. Hun dieet bestaat voornamelijk uit vlees, zoals knaagdieren, vogels en grotere zoogdieren. Ze staan er echter ook om bekend dat ze aas eten.

Hoe groot wordt een veelvraat?

Een volwassen veelvraat kan tussen de 65 en 107 centimeter lang worden, met een staart die nog eens 17 tot 26 centimeter toevoegt aan hun lengte. Ze wegen doorgaans tussen de 9 en 25 kilogram.

Hoe lang leeft een veelvraat?

In het wild kan een veelvraat tussen de 7 en 12 jaar oud worden. In gevangenschap kunnen ze tot wel 15 jaar oud worden.

Is de veelvraat een bedreigde diersoort?

Ja, de veelvraat wordt beschouwd als een bedreigde diersoort. Dit komt voornamelijk door verlies van leefgebied en menselijke activiteiten zoals jacht.

Zijn veelvraten gevaarlijk voor mensen?

Veelvraten staan bekend om hun kracht en agressie, maar ze zijn over het algemeen schuw tegenover mensen en zullen meestal proberen te ontsnappen in plaats van een confrontatie aan te gaan.

Hoe snel kan een veelvraat rennen?

Een veelvraat kan snelheden bereiken tot wel 48 kilometer per uur, hoewel ze meestal langzamer bewegen tijdens het zoeken naar voedsel.

Hoe reproduceert de veelvraat zich?

Veelvraten zijn solitaire dieren en komen alleen samen voor de voortplanting. Het vrouwtje draagt haar jongen ongeveer 30 tot 50 dagen en kan één tot vijf jongen per keer krijgen.

Wat zijn de natuurlijke vijanden van de veelvraat?

De natuurlijke vijanden van de veelvraat zijn wolven, beren en mensen. Hoewel ze in staat zijn om zichzelf goed te verdedigen, kunnen ze het moeilijk hebben tegen deze grotere roofdieren.