Inhoudsopgave

Classificatie Weetjes Wetenschappelijke naam Uiterlijk Gedrag & Relatie met mensen Dieet Roofieren & andere Bedreigingen Leefgebied Populatie Communiceren Gevangenschap Veelgestelde vragen

Hert

Te vinden in: Azië, Eurazië, Europa, Noord-Amerika

Odocoileus virginiana

Het hert is een prachtig dier dat voornamelijk in bossen en op heuvelachtige plaatsen voorkomt. Herten vormen een familie van hoefdieren die bekendstaan om hun indrukwekkende gewei dat de mannelijke herten elk jaar opnieuw hergroeien. Het gewei van een hert wordt gebruikt als middel om te vechten tijdens de bronsttijd. Er wordt gevochten om te paren met de vrouwtjes, die hinde worden genoemd.

Het formaat en gewicht van herten is sterk afhankelijk van de soort. De kleinste soorten zoals het dwerghart kan zo licht wegen als 2 kilogram, terwijl het rendier en de eland tot wel 700 kilogram kunnen wegen.

Herten zijn herbivoren en hun dieet varieert met het seizoen. Ze eten voornamelijk grassen, bladeren, scheuten, vruchten en boomschors. Ondanks hun grootte zijn herten zeer behendig en in staat om snel te rennen om roofdieren te ontvluchten. Ze kunnen ook goed zwemmen.

Qua voortplanting hebben herten meestal een draagtijd van ongeveer een half tot een heel jaar, afhankelijk van de soort. De meeste soorten geven geboorte aan één jong per keer, maar er zijn ook soorten waarbij twee jongen gebruikelijk zijn.

Afgezien van hun natuurlijke roofdieren zijn herten helaas ook het doelwit van stropers en jagers, en ze worden bedreigd door verlies van leefgebied door ontbossing en stedelijke uitbreiding. Daarom is het belangrijk om hun leefgebieden te conserveren en illegale jacht te voorkomen.

Hert taxonomische indeling

Rijk: Animalia (Dieren)
Stam: Chordata (Chordadieren)
Klasse: Mammalia (Zoogdieren)
Orde: Artiodactyla (Evenhoevigen)
Familie: Cervidae (Herten)
Wetenschappelijke naam: Odocoileus virginiana

Hert weetjes: 11 leuke feitjes

Herten zijn herbivoren, wat betekent dat ze planten en gras eten.
De geweien van een hert vallen elk jaar af en groeien dan opnieuw.
De hertsoort met de kleinste afmetingen is de poedoe. Ze zijn ongeveer 30 tot 40 centimeter hoog.
In veel culturen over de hele wereld worden herten gezien als spirituele symbolen.
Herten hebben zeer gevoelige oren en kunnen geluiden oppikken die mensen niet kunnen horen.
Naast de vier hoeven heeft een hert ook twee kleine 'bultjes' aan de binnenkant van hun poten. Dit zijn de overblijfselen van vroegere tenen.
Pasgeboren herten, of kalfjes, kunnen meestal binnen een half uur na hun geboorte lopen.
De witstaarthert wordt beschouwd als het snelste hert, met snelheden die kunnen oplopen tot 58 km/u.
Herten kunnen zwemmen! Ze zijn in feite zeer capabele zwemmers en kunnen in het water hoge snelheden bereiken.
Enkele hertensoorten, zoals het rendier, worden gefokt voor hun melk, vlees en huiden.
De geweien van een hert zijn gemaakt van bot- een van de weinige dieren die botten buiten hun lichaam hebben.

Wetenschappelijke naam

De wetenschappelijke namen van herten zijn gebaseerd op het binomiale nomenclatuursysteem, een universeel systeem voor het benoemen van soorten. In dit systeem heeft elke soort een unieke wetenschappelijke naam die bestaat uit twee Latijnse of Grieks-Latijnse woorden: het geslacht (met een hoofdletter) gevolgd door de soort (met een kleine letter).

Voorbeelden van wetenschappelijke namen van herten:

Edelhert (Cervus elaphus): Dit is het grootste hert in Europa en de soort komt ook voor in delen van Azië.
Damhert (Dama dama): Dit hert heeft een opvallende witte vlek op de keel en een gevorkt gewei.
Ree (Capreolus capreolus): Dit is een klein en sierlijk hert dat veel voorkomt in Europa en West-Azië.
Witstaarthert (Odocoileus virginianus): Dit hert komt voornamelijk voor in Noord- en Zuid-Amerika.
Muildierhert (Odocoileus hemionus): Dit hert is herkenbaar aan zijn grote oren en komt voor in het westen van Noord-Amerika.
Aziatisch hert of sika (Cervus nippon): Dit hert komt oorspronkelijk uit Oost-Azië, maar is ook geïntroduceerd in andere delen van de wereld.

Deze wetenschappelijke namen worden gebruikt door biologen en onderzoekers om verwarring te voorkomen die kan ontstaan door het gebruik van gewone namen, die per regio kunnen variëren.

Uiterlijke kenmerken

Herten, onderdeel van de familie Cervidae, zijn grote zoogdieren die voornamelijk opvallen door hun indrukwekkende gewei.

Herten variëren sterk in grootte, variërend van de zuidelijke poedoe, die slechts 43 cm hoog kan worden en ongeveer 9 kg weegt, tot de Eland, die wel tot 2 meter hoog kan worden en tussen de 500 en 800 kg kan wegen. De kleur van hun vacht is ook verschillend afhankelijk van de soort. Dit kan variëren van roodbruin en lichtgrijs in de zomer tot bruin en grijs in de winter. Een aantal soorten herten hebben vlekken op hun vacht, vooral als jongen, om zich beter te camoufleren in hun omgeving.

Een van de meest opvallende kenmerken van herten is het gewei. Hoewel er uitzonderingen zijn, worden deze in de regel alleen door mannetjes gedragen. Geweien zijn botstructuren die jaarlijks worden afgeworpen en opnieuw groeien. Het aantal takken op het gewei, ook wel enden genoemd, kan een indicatie geven van de leeftijd van het hert, hoewel dit niet altijd nauwkeurig is. Bij sommige soorten kunnen geweien wel 1 meter breed worden en tot 30 kg wegen.

Herten hebben grote, heldere ogen aan de zijkanten van hun hoofd, wat hen een breed zichtveld geeft om roofdieren te spotten. Ze hebben ook scherpe oren die kunnen draaien om geluid uit verschillende richtingen op te vangen.

De slanke lichaamsbouw van herten, gecombineerd met sterke, gespierde poten, stelt hen in staat om met hoge snelheid te rennen, snel te draaien en goed te springen. Aan elke poot hebben ze twee tenen met scherpe hoeven, die nuttig zijn bij het graven naar voedsel in de sneeuw en bij het vluchten voor roofdieren.

Gedrag & Relatie met mensen

Herten zijn over het algemeen rustige, vredige dieren die vooral actief zijn tijdens de schemer en de nacht. Dit wordt schemeractief of nachtactief genoemd. Ze besteden een groot deel van hun tijd aan eten: het dieet van herten bestaat voornamelijk uit allerlei soorten planten, gras, bladeren en knoppen. Ook zijn ze zeer alert en gevoelig voor geluiden, trillingen en geuren, wat hen helptom roofdieren te ontwijken.

Het sociale gedrag van herten varieert per soort. Sommige soorten leven in grote groepen, ook wel roedels genoemd, terwijl andere soorten de voorkeur geven aan een meer solitair bestaan. Herten kennen complexe sociale interacties en hiërarchieën. De voortplantingstijd of bronstijd van herten is bijzonder interessant en is bekend om uniek gedrag zoals het burlen van mannelijke herten en gevechten tussen mannetjes om de aandacht van vrouwtjes te winnen.

De relatie tussen herten en mensen is gecompliceerd en verschilt sterk per geografisch gebied en culturele achtergrond. In sommige culturen zijn herten spirituele symbolen, terwijl ze in andere gebieden primair als voedselbron worden beschouwd.

In moderne tijden zijn herten vaak te vinden in stedelijke gebieden en kunnen ze overlast veroorzaken door tuinen leeg te eten en wegen over te steken, wat gevaarlijke verkeerssituaties kan opleveren. Aan de andere kant worden ze in sommige gebieden beheerd en beschermd, zoals in natuurreservaten, om het behoud van de soort te stimuleren en te zorgen voor biodiversiteit.

Over het algemeen hebben herten een soort voorzichtige nieuwsgierigheid jegens mensen. Ze zijn van nature schuw en zullen liever weglopen wanneer zich bedreigd voelen. Helaas heeft illegale jacht in sommige gebieden deze angst versterkt. In gebieden waar ze niet worden gejaagd, kunnen herten echter vrij tam en onverschillig voor mensen zijn, zolang ze maar niet worden lastiggevallen.

De beste manier om op een verantwoorde manier een band met herten op te bouwen, is door ze op een respectvolle afstand te observeren, hun wilde aard te waarderen en ze geen voedsel te geven. Het zijn wilde dieren en het is belangrijk om ze met respect en voorzichtigheid te behandelen om zowel menselijk als dierlijk welzijn te waarborgen.

Voeding: wat eet een Hert?

Herten zijn overwegend herbivoren, wat betekent dat ze zich voeden met een dieet dat voornamelijk bestaat uit planten. Ze eten een breed scala aan plantaardig materiaal, waaronder bladeren, scheuten, knoppen, gras, takken, schors en diverse soorten fruit.

Het specifieke dieet van een hert kan sterk variëren, afhankelijk van het type hert, de locatie en het seizoen. Sommige soorten, zoals het edelhert, eten bijvoorbeeld voornamelijk gras, terwijl andere, zoals het damhert, een voorkeur hebben voor bladeren en scheuten van bomen en struiken.

Herten hebben een complex spijsverteringsstelsel dat is aangepast om vezelrijk voedsel te kunnen verteren. Ze hebben vier magen, waardoor ze voedsel kunnen herkauwen. Dit proces helpt bij het afbreken van celwanden in plantaardig materiaal om de voedingsstoffen die het bevat vrij te maken.

In de winter, wanneer voedsel schaarser wordt, eten herten schors en twijgen. Ze zullen ook gedroogde bladeren en hooi eten als er niets anders beschikbaar is. Omdat hun dieet in de winter zo beperkt is, kunnen herten in de koudere maanden veel gewicht verliezen.

Ook bijzonder is dat herten vaak mineralen uit de omgeving halen om in hun voedingsbehoeften te voorzien. Dit doen ze door bijvoorbeeld aan stenen of door de grond te likken.

Roofieren & andere Bedreigingen

Herten zijn over het algemeen prooidieren en worden geconfronteerd met verschillende roofdieren, afhankelijk van hun geografische locatie. In Noord-Amerika behoren wolven, coyotes, beren, poema's en zelfs alligators tot hun natuurlijke vijanden, terwijl in Europa de natuurlijke roofdieren van herten voornamelijk bestaan uit wolven, lynxen en jachthonden.

Jonge herten, of kalfjes, zijn in het bijzonder kwetsbaar voor roofdieren zoals vossen, roofvogels en grote uilen. Deze roofdieren jagen voornamelijk op de jongere herten vanwege hun kleinere omvang en verminderde vermogen om te ontsnappen aan gevaar.

Naast roofdieren vormen ook ziekten een aanzienlijk risico voor herten. Chronic Wasting Disease (CWD), longworm, hertentuberculose, en brucellose zijn enkele van de ziekten die populaties kunnen doen verminderen.

Het verlies van habitat is een andere belangrijke bedreiging voor de wereldwijde hertenpopulatie. Ontbossing en verstedelijking leiden tot een verkleining van het natuurlijk leefgebied van herten, waardoor ze in steeds dichter bevolkte gebieden terechtkomen, wat de kans op conflicten met mensen verhoogt. Dit kan leiden tot herten die worden gedood door voertuigen of illegale stroperij.

Bovendien is de jacht op herten, zowel legaal als illegaal, ook een belangrijke bedreiging. Hoewel gereguleerde jacht kan leiden tot een gezondere en stabiele hertenpopulatie door het voorkomen van overbevolking, kan buitensporige of illegale jacht leiden tot een drastische vermindering van de populatie.

Voortplanting, Levensduur en Levenscyclus

Herten hebben een voortplantingspatroon dat varieert afhankelijk van de soort en hun geografische locatie. Het voortplantingsseizoen, ook wel de bronsttijd genoemd, vindt meestal plaats in de herfst. Gedurende deze tijd maken de mannetjesherten kenmerkende geluiden (burlen) om vrouwtjes aan te trekken en rivalen af te schrikken. Ze kunnen ook gevechten aangaan met andere mannetjes om toegang te krijgen tot parende vrouwtjes.

Een zwangere hinde (vrouwtjeshert) heeft een draagtijd van ongeveer zeven maanden, afhankelijk van de soort. De meeste herten werpen één en soms twee kalfjes per keer. Nieuwgeboren hertenkalveren zijn behoorlijk hulpeloos bij de geboorte, maar kunnen binnen een paar minuten opstaan en na een paar dagen al volgen, wat essentieel is voor overleving tegen roofdieren. Moeders zorgen voor de jongen totdat ze volledig onafhankelijk zijn, meestal rond hun eerste levensjaar.

Herten leven gemiddeld 10 tot 13 jaar in het wild, hoewel dit sterk afhankelijk is van het soort en het ecosysteem waarin ze leven. In gevangenschap, zoals in dierenparken, kunnen herten tot 20 jaar oud worden.

Leefgebied

Herten zijn wijdverspreid over de gehele wereld en zijn te vinden in vrijwel alle continenten, met uitzondering van Australië en Antarctica. Elk hertensoort heeft echter zijn eigen specifieke verspreidingsgebied. Zo leven edelherten in Europa, Azië en Noord-Afrika, de witstaartherten in Noord- en Zuid-Amerika, en de Sambar herten in Azië.

Het leefgebied van herten is net zo divers als hun verspreidingsgebied. Ze kunnen zich aanpassen aan verschillende omgevingen, van bergachtige landschappen tot vlakke graslanden. Bosrijke gebieden zijn bijzonder populair bij de meeste hertensoorten vanwege de beschikbaarheid van voedsel en dekking. Dit omvat gemengde bossen, naaldbossen en loofbossen. Herten kunnen echter ook worden aangetroffen in moerassen, graslanden en zelfs woestijnen.

Het leefgebied is sterk afhankelijk van hoe het hert aan voedsel komt. De meeste herten zijn grazers of half-grazers en voeden zich met een divers dieet van grassen, scheuten, bladeren, schors en bessen. Over het algemeen geven ze de voorkeur aan plekken met een overvloed aan voedsel, wat betekent dat de specifieke habitat kan verschillen op basis van de seizoensgebonden beschikbaarheid van voedselbronnen.

Daarnaast hebben herten voldoende dekking nodig om zich te verbergen voor roofdieren. Dit betekent dat ze vaak in de buurt van bosranden leven, waar ze gemakkelijk kunnen schuilen maar ook toegang hebben tot open gebieden voor grazen.

Het is belangrijk te vermelden dat hoewel herten zich kunnen aanpassen aan menselijke verstoring, habitatverlies door bijvoorbeeld ontbossing een grote bedreiging vormt voor veel hertenpopulaties. Het behoud van hun natuurlijke habitats is daarom van cruciaal belang voor het voortbestaan van herten.

Populatiecijfer & Beschermingsstatus

Er bestaan verschillende soorten herten en de populatieaantallen en beschermingsstatus variëren sterk. Over het algemeen zijn veel hertsoorten wijdverspreid en talrijk. Echter, sommige soorten, zoals het Perzisch edelhert en het Koreaans waterhert, zijn geclassificeerd als 'Bedreigd' ('Endangered') volgens de IUCN Rode Lijst, wat betekent dat ze een zeer hoog risico lopen om uit te sterven in het wild.

Voor veel hertsoorten zijn voorzorgsmaatregelen genomen om de populaties stabiel te houden. De algemene populatietrends zijn afhankelijk van vele factoren, waaronder de beschikbaarheid van geschikt habitat, predatiedruk en menselijke activiteiten zoals stroperij en habitatverlies.

Het is belangrijk om op te merken dat de individuele soorten er verschillende bedreigingsstatistieken en beschermingsbehoeften op nahouden. Daarom varieert de noodzaak voor conservatie-inspanningen tussen de verschillende soorten herten.

Gegevens over de specifieke populatieaantallen de meeste hertsoorten zijn moeilijk te verkrijgen. Dit komt deels omdat deze dieren vaak in moeilijk bereikbare gebieden leven en deels omdat hun aantallen fluctueren vanwege migratie- en voortplantingspatronen. De exacte populatietrends en -aantallen voor hertsoorten zijn daarom vaak 'Onzeker' ('Data Deficient') volgens de IUCN.

Toch, alle soorten bij elkar, telt de hertenpopulatie wereldwijd naar schatting miljoenen dieren. Het grootste deel van deze populatie wordt gevormd door de wijdverspreide en talrijke soorten zoals het witstaarthert en de ree. Deze soorten zijn over het algemeen geclassificeerd als 'Niet bedreigd (veilig)' ('Least Concern'), hoewel ze lokaal in aantal kunnen afnemen door overbejaging of habitatverlies.

Beschermingsmaatregelen en constante monitoring blijven van cruciaal belang om de hertenpopulaties stabiel te houden en om bedreigde soorten te behoeden voor uitsterven.

Communiceren: geluid van een Hert

De burl, een diep en resonant geluid, is misschien wel het bekendste geluid dat herten maken. Dit wordt vaak gehoord tijdens het paarseizoen, wanneer mannelijke herten dit gebruiken om de concurrentie weg te jagen en om vrouwtjes aan te trekken. Dit geluid kan kilometers ver gehoord worden.

Daarnaast maken herten ook een kort, scherp blaasgeluid, vaak vergezeld van voetstampen. Dit wordt meestal gebruikt om andere herten te waarschuwen voor gevaar. Herten hebben ook een zacht, mauwend geluid dat ze gebruiken om hun jongen te roepen.

Naast dit alles maken herten een reeks andere geluiden, waaronder knorren en snuiven, deze worden vaak gebruikt tijdens sociale interacties. Sommige herten maken ook een lachend geluid, dat door sommige onderzoekers is geïnterpreteerd als een teken van onderwerping.

Communicatie bij herten gaat echter niet alleen over geluid. Herten gebruiken ook visuele signalen. Ze wapperen vaak met hun staart om verschillende dingen te signaleren. Een staart die omhoog staat, signaleert bijvoorbeeld vaak dat er gevaar dreigt. Herten gebruiken ook hun lichaamshouding om te communiceren. Een uitgestrekte nek kan bijvoorbeeld aangeven dat een hert klaar is om te vechten, terwijl een laag gehouden hoofd onderwerping kan signaleren.

Geur is ook een belangrijk communicatiemiddel voor herten. Herten hebben verschillende geurklieren over hun lichaam verspreid en ze gebruiken deze om geurmarkeringen achter te laten die informatie kunnen geven over bijvoorbeeld hun geslacht, gezondheid en dominantie-status. Deze geurmarkeringen kunnen andere herten helpen om de aanwezigheid van het hert te detecteren, zelfs als het er zelf niet meer is.

Dus, hoewel herten vaak stille dieren zijn, is hun wereld vol met geluiden, geuren en visuele signalen die ze gebruiken om met elkaar te communiceren.

Hert in gevangenschap

Herten in gevangenschap vereisen een specifieke omgeving en zorg om ervoor te zorgen dat ze gezond en tevreden blijven. Een grote open ruimte met voldoende beschutting en groene vegetatie is essentieel voor hun welzijn.

Over het algemeen hebben herten een enorme energiebehoefte. Ze hebben een behoefte aan grote, open ruimtes om te rennen en te grazen. In natuurgebieden in gevangenschap hebben herten soms wel enkele hectaren terrein nodig om hun natuurlijk gedrag te vertonen. Dit is echter afhankelijk van de grootte en het type hertensoort. Kleinere soorten kunnen genoegen nemen met minder ruimte, terwijl grotere soorten veel meer ruimte nodig hebben.

Voeding is een ander belangrijk aspect van de zorg voor herten in gevangenschap. Herten zijn herkauwers, wat betekent dat ze een dieet nodig hebben dat rijk is aan vezels. Dit dieet bestaat idealiter uit gras, bladeren, takken en bepaalde vruchten en groenten. Het is vaak nodig om hun dieet aan te vullen met speciaal voer, ontworpen om belangrijke voedingsstoffen en mineralen te bieden die ze in hun natuurlijke habitat zouden krijgen.

Naast voeding en omgeving is ook het sociale aspect relevant. Herten zijn van nature kuddedieren en vertonen depressief gedrag als ze geïsoleerd worden. Het is daarom belangrijk om ze in groepen te houden, het liefst met een natuurlijke mix van mannelijke en vrouwelijke dieren. Gemengde geslachtsgroepen zijn echter alleen aan te raden buiten het paringsseizoen, om gevechten te voorkomen. Tijdens het paringsseizoen kunnen mannelijke herten agressief zijn naar elkaar en is het aanbevolen om hiervoor de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen.

Qua gezondheid moeten herten regelmatig worden gecontroleerd op ziekten en parasieten. Veelvoorkomende problemen bij in gevangenschap levende herten zijn parasieten, hoefproblemen en aandoeningen gerelateerd aan onjuiste voeding. Dit maakt regelmatige veterinaire zorg noodzakelijk.

Herten kunnen zich bedreigd voelen als ze omsingeld zijn of zich in een kleine ruimte bevinden. Ze moeten altijd zachtjes en met respect benaderd worden om stress of lichamelijk letsel te vermijden.

Al deze factoren samen benadrukken de complexiteit van het houden van herten in gevangenschap. Het is essentieel dat hun fysieke en emotionele behoeften worden vervuld om ervoor te zorgen dat ze een hoge levenskwaliteit hebben.

Hert Veelgestelde Vragen

Hoe oud kan een hert worden?

In het wild wordt een hert gemiddeld tussen de 10 en 15 jaar oud. In gevangenschap kunnen ze wel 20 jaar of ouder worden.

Wat eten herten?

Herten zijn herbivoren, wat betekent dat ze planten eten. Ze voeden zich voornamelijk met gras, bladeren, scheuten, bessen en noten. In de herfst en winter kunnen ze ook schors van bomen eten.

Hoe snel kan een hert rennen?

Afhankelijk van het soort hert, kunnen ze snelheden tot wel 80 kilometer per uur bereiken.

Zijn herten sociale dieren?

Ja, herten zijn over het algemeen sociale dieren. Ze leven vaak in groepen, die roedels worden genoemd en hebben complexe sociale structuren.

Wanneer is het hertenseizoen?

Het hertenseizoen, of de bronstijd, ligt meestal tussen september en november, hoewel het per regio iets kan variëren. Tijdens deze periode proberen mannelijke herten de aandacht van de vrouwtjes te trekken en zullen ze om de vrouwtjes vechten.

Wanneer verliezen herten hun gewei?

Herten verliezen elk jaar hun gewei, meestal tussen januari en april. Het gewei groeit dan in de lente en zomer weer aan.

Zijn alle herten gelijk?

Nee, er zijn veel verschillende soorten herten. Ze variëren in grootte, kleur, gewoonten en leefomgeving. Voorbeelden van hertensoorten zijn het edelhert, het damhert, de ree en het rendier.