Krakeend

Te vinden in: Afrika, Azië, Eurazië, Europa, Noord-Amerika

Mareca strepera

De krakeend (Anas strepera) is een middelgrote eendensoort die over het grootste deel van Europa, Azië en Noord-Amerika verspreid is. Hij behoort tot de familie Anatidae. De krakeend is ongeveer 46-56 cm lang en heeft een spanwijdte van 78-90 cm.

De mannelijke krakeend heeft een grijs-bruin gekleurd verenkleed met zwarte achterkant, terwijl het vrouwtje bruiner is. In tegenstelling tot veel andere eenden hebben krakeenden geen felgekleurde verenkleed, de mannelijke zijn in plaats daarvan voorzien van een ingetogen maar stijlvol patroon van grijs en bruin. Ze vliegen graag in grote groepen en laten een kenmerkende hoge piepende roep horen.

Krakeenden voeden zich voornamelijk met waterplanten, maar eten zacht fruit, granen en zaden als ze op land zijn. Ze zijn in staat om te duiken voor voedsel, maar prefereren grazen aan de oppervlakte.

Deze eenden broeden meestal in kleine, verborgen nesten aan de waterkant. Het vrouwtje zorgt voor al het broeden en de zorg voor de jongen. De broedtijd is meestal tussen april en juli, waarbij het vrouwtje tot 12 eieren kan leggen.

Ondanks dat krakeenden wijdverspreid zijn, hebben ze te lijden onder habitatverlies en vervuiling, wat kan leiden tot een afname in de populatie. In Nederland is de krakeend echter geen bedreigde soort en wordt het aantal broedparen geschat op rond de 6000.

Krakeend taxonomische indeling

Rijk
Animalia (Dieren)
Stam
Chordata (Chordadieren)
Klasse
Aves (Vogels)
Orde
Anseriformes (Eendvogels)
Familie
Anatidae (Zwemvogels)
Geslacht
Mareca
Wetenschappelijke naam
Mareca strepera

Krakeend weetjes: 11 leuke feitjes

  1. De krakeend is een medium-formaat eend, ongeveer 46-56 centimeter lang met een spanwijdte van 78-90 centimeter.
  2. In tegenstelling tot de meeste eenden, zijn de mannelijke krakeenden minder kleurrijk dan de vrouwtjes. Ze hebben een grijze kleur met een zwarte achterkant, terwijl vrouwtjes lichtbruin zijn.
  3. Krakeenden zijn omnivoren, wat betekent dat ze zowel plantaardig als dierlijk voedsel eten. Hun dieet bestaat voornamelijk uit waterplanten, maar ze eten ook kleine ongewervelde dieren.
  4. Krakeenden zijn monogaam, wat betekent dat ze één partner hebben voor het leven.
  5. De krakeend heeft een heel bijzonder geluid, dat klinkt als een 'krakend' geluid, vandaar de naam 'krakeend'.
  6. De krakeend is een trekvogel, ze brengen de winter door in zuidelijke streken en keren in het voorjaar terug naar meer noordelijke gebieden om te nestelen.
  7. Krakeenden bouwen hun nesten op de grond, meestal verborgen in het riet of andere waterplanten.
  8. Het vrouwtje legt gemiddeld 8-11 eieren per broedsel, en broedt deze uit in een periode van ongeveer 25 dagen.
  9. Krakeenden zijn bekend om hun vermogen om andere soorten eenden na te bootsen, zowel in gedrag als in uiterlijk.
  10. Over het algemeen leven krakeenden tot 10-15 jaar in het wild.
  11. Krakeenden komen voor in Europa, Azië en Noord-Amerika. Ze worden ook steeds vaker waargenomen in Australië en Nieuw-Zeeland.

Wetenschappelijke naam

De wetenschappelijke naam van de krakeend is "Mareca strepera". Deze benaming komt uit het Latijn. De term "Mareca" refereert aan een waterige plek of een moeras. Het woord "strepera" betekent gestreept, wat verwijst naar het kenmerkende uiterlijk van de volwassen mannelijke krakeend.

In de tijd van Carl Linnaeus, de grondlegger van de hedendaagse biologische nomenclatuur, werden veel dier- en plantensoorten voorzien van Latijnse namen. Dit maakte het mogelijk om soorten over de hele wereld te identificeren, ongeacht de taal die lokaal werd gesproken. Linnaeus zelf gaf de krakeend in 1758 voor het eerst een wetenschappelijke naam in zijn boek "Systema Naturae".

"Mareca strepera" vormt een robuuste beschrijving van de krakeend en helpt om de soort te onderscheiden van andere eendensoorten. Verder helpt het wetenschappers om een bepaald beeld te vormen van de leefomgeving van de krakeend en zijn kenmerkende uiterlijke eigenschappen.

Uiterlijke kenmerken

De Krakeend is een middelgrote eend met een lengte van 46 tot 56 centimeter en een spanwijdte van 78 tot 90 centimeter. Beide geslachten hebben een langgerekt lichaam met een relatief lange en brede snavel.

Het volwassen mannetje, ook wel de woerd genoemd, heeft een grijze kleur die overloopt in bruine tinten. Veren op de rug en zijde zijn fijn gekleurd in kastanjebruine en zwarte strepen, waardoor het een golvend uiterlijk heeft. De achterkant en staart zijn zwart, terwijl de kleurencombinatie in de vleugels zorgt voor een visuele traktatie tijdens de vlucht met een witte en kastanjebruine spiegel.

Het volwassen vrouwtje is onopvallend met een overwegend bruine kleur en donkere strepen over het hele lichaam, wat helpt bij camouflage tijdens het broedseizoen. Ogen zijn altijd levendig geel, wat een sterk contrast biedt met de rest van hun kleuring.

Beide geslachten hebben blauwgrijze poten, wat een kenmerkend kenmerk is van de Krakeend. Jonge vogels lijken sterk op het vrouwtje maar zijn in het algemeen wat matter van kleur. Ongeacht de leeftijd, hebben alle Krakeenden een duidelijk zichtbare, zwart-witte streep aan de onderkant van de vleugel, die vooral tijdens de vlucht goed zichtbaar is.

Gedrag & Relatie met mensen

Krakeenden zijn over het algemeen rustige en vreedzame vogels. Ze zijn te vinden in moerassen, meren, vijvers en langzaam stromende rivieren. In de broedtijd gedragen de mannetjes zich heel territoriaal en agressief naar andere mannetjes.

Zowel het mannetje als het vrouwtje van de Krakeend zijn betrokken bij het broedproces. Vrouwtjes leggen ongeveer 10 eieren, die ze vervolgens voor ongeveer 4 weken bebroeden. Gedurende deze periode blijven de mannetjes meestal dichtbij om het nest te beschermen.

Qua gedrag zijn Krakeenden enigszins terughoudend ten opzichte van mensen, maar ze zijn niet per se schuw. Ze zijn gewend aan mensen in gebieden waar ze regelmatig worden gevoerd of waar ze in parken wonen. Het is echter belangrijk om te onthouden dat wilde eenden in het algemeen geen menselijk voedsel mogen eten, omdat dit hun voedingsbalans kan verstoren en gezondheidsproblemen kan veroorzaken.

Helaas worden Krakeenden, net als veel andere eendensoorten, soms bedreigd door menselijke activiteiten. Verlies van hun natuurlijke habitat door stedelijke ontwikkeling en vervuiling kan hun aantallen negatief beïnvloeden. Aan de andere kant spelen natuurbeschermingsorganisaties en individuele vogelliefhebbers een positieve rol in het behoud van deze soort door het creëren van geschikte habitats, zoals wetlands en moerasgebieden. Verder wordt er in sommige gebieden jacht op de Krakeend gemaakt, wat ook een invloed heeft op hun populatie. Ondanks deze uitdagingen is de Krakeend nog steeds een algemeen voorkomende soort in Europa.

Voeding: wat eet een Krakeend?

De Krakeend heeft een heel specifieke dieet. Deze eendensoort voedt zich voornamelijk met waterplanten en waterinsecten. Ze duiken vaak hun kop onder water om voedsel te zoeken, waarbij ze kleine stukjes plantaardig materiaal en insecten van de waterbodem oppikken.

Het plantaardige gedeelte van hun dieet bestaat voornamelijk uit bladeren, stengels en zaden van ondergedoken waterplanten. Hierbij worden voornamelijk soorten als fonteinkruiden, hoornblad en kroos gegeten. Ze voeden zich ook met zaden van riet en andere overjarige waterplanten. Daarnaast maken ook algen een belangrijk deel uit van hun vegetarische dieet.

Maar de Krakeend is geen strikte vegetariër. Een klein maar significant deel van hun dieet omvat ook dierlijk materiaal. Ze eten kleine waterinsecten zoals waterspringstaarten, waterkevers en hun larven, en kleine kreeftachtigen zoals pantoffeldiertjes en watervlooien. Minder vaak voeden ze zich ook met kleine visjes of amfibische larven.

Dus hoewel het overgrote deel van het dieet van de Krakeend plantaardig is, kunnen ze ook opportunistisch kleine hoeveelheden dierlijk voedsel eten als dit beschikbaar is. Deze gevarieerde voeding draagt bij aan hun algemene gezondheid en aan hun vermogen om in verschillende aquatische habitats te overleven.

Roofieren & andere Bedreigingen

Krakeenden worden bedreigd door verschillende soorten roofdieren. Natuurlijke roofdieren voor volwassen krakeenden zijn onder andere vossen en daarnaast roofvogels zoals de slechtvalk, buizerd of de blauwe kiekendief. Het zijn ook de menselijke activiteiten zoals wegenbouw, watervervuiling en jacht die een grote invloed hebben op de populatie van de krakeenden.

Roofvogels en kraaien zijn ook bedreigingen voor de jonge kuikens van krakeenden. Deze roofvogels hebben namelijk een goed ontwikkeld zicht, waardoor ze gemakkelijk jonge kuikens kunnen spotten die niet voldoende beschermd zijn en de kraaien zijn opportunistische eters en zullen de eieren of kuikens opeten als ze de kans krijgen.

De nesten van de krakeenden kunnen ook vernield worden door rondzwervende huisdieren zoals honden en katten. Dit heeft in sommige gevallen ernstige gevolgen voor de voortplanting van deze vogels.

Daarnaast lopen de krakeenden gevaar door de steeds kleiner wordende geschikte habitats. Verschillende factoren dragen hieraan bij, zoals de vernietiging en ontbossing van waterige habitats voor agrarische doeleinden, de opbouw van menselijke bewoning en de invasie van exotische soorten in hun natuurlijke leefomgeving.

Tenslotte worden krakeenden ook bedreigd door klimaatverandering. Veranderingen in weersomstandigheden kunnen effect hebben op de beschikbaarheid van voedsel en de geschiktheid van broed- en overwinteringsgebieden voor deze soort.

Voortplanting, Levensduur en Levenscyclus

De krakeend is een zeer interessante en complexe soort als het om voortplanting, levensduur en levenscyclus gaat. Wat betreft de voortplanting, broedt de krakeend meestal tussen april en juni. Het vrouwtje legt 8-12 eieren die zijn bedekt met een laag fijn dons. Deze worden in een holle ruimte of dekking gelegd. Gedurende deze broedperiode, die doorgaans 23-28 dagen duurt, is het vrouwtje verantwoordelijk voor het broeden van de eieren. Tijdens deze periode is het mannetje meestal in de buurt om het nest te beschermen.

Eénmaal uitgekomen, zijn de kuikens nestvlieders en kunnen na 50-60 dagen vliegen. Dit maakt het instandhouden van de soort een stuk milder vergeleken met veel andere eendensoorten die afhankelijk zijn van hun ouders voor voedsel en bescherming.

De gemiddelde levensduur van de krakeend is ongeveer 10-15 jaar, hoewel er gevallen bekend zijn van individuen die tot 20 jaar hebben geleefd. Hun levenscyclus gaat door verschillende fasen. Wanneer ze eindelijk in staat zijn om te vliegen, beginnen de krakeenden met het verkennen van hun omgeving en leren ze de vaardigheden die ze nodig hebben om te overleven. Tegen het einde van hun eerste jaar, zijn de meeste krakeenden geslachtsrijp en beginnen ze aan het broedseizoen.

De levenscyclus van de krakeend is dus een complex proces vol mijlpalen die elk individu moet bereiken. Van het leggen van eieren, naar het leren vliegen, tot het beginnen met het broedseizoen, elk stadium van hun leven vereist aandacht en zorg om te overleven en de soort in stand te houden.

Leefgebied

Leefgebied Krakeend
Auteur: Cephas
Licentie: cc-by-sa-4.0
Bron: Wikimedia Commons
De Krakeend is een wijdverbreide soort en is te vinden op verschillende locaties over de hele wereld. In Europa zijn ze vooral te vinden van het Verenigd Koninkrijk tot Rusland, waaronder Nederland en België. Ze zijn er ook in Noord-Amerika, van Canada tot aan Zuid-Californië. Daarnaast verspreiden ze zich verder in Centraal-Azië, China en Japan.

Hun habitat is divers - ze kunnen zowel in zoetwatermeren als in brakke kustmoerassen worden aangetroffen. Krakeenden hebben een voorkeur voor ondiepe wateren met veel vegetatie, waar ze voedsel kunnen vinden en broeden. Ze verblijven graag in regio's met open water, waar ze kunnen zwemmen en duiken om voedsel te vinden. Bovendien verzamelen ze zich vaak in groepen, met name tijdens het overwinteren.

In Nederland is de Krakeend het hele jaar door te zien. Ze broeden voornamelijk in het noorden en het westen van het land, maar ze zijn ook veel te vinden in natuurgebieden zoals de Oostvaardersplassen en de Lauwersmeer. Hun aanwezigheid varieert echter afhankelijk van het seizoen - de populatie neemt toe tijdens de wintermaanden als vogels uit noordelijkere gebieden zuidwaarts migreren om te overwinteren. Tijdens de broedperiode zoeken ze rustige wateren op met voldoende dekking van vegetatie.

Populatiecijfer & Beschermingsstatus

De Krakeend heeft een uitgebreide wereldwijde populatie. Deze wordt geschat op ongeveer 3,5 tot 4,2 miljoen volwassen individuen. Ondanks dat deze aantallen zorgwekkend lijken, wordt de populatietrend beschouwd als stabiel, wat betekent dat deze soort, hoewel ze mogelijke bevolkingsfluctuaties ondergaat, niet wordt verondersteld snel significant af te nemen. Bovendien is de Krakeend in veel gebieden algemeen en wijdverspreid, hetgeen bijdraagt aan de stabiliteit van de soort.

Als we het hebben over de beschermingsstatus van de Krakeend, valt deze volgens de IUCN Rode Lijst in de categorie 'Niet bedreigd (veilig)'. Dit betekent dat de soort momenteel geen directe bedreigingen van uitsterven ondervindt. Het is belangrijk voor natuurbeheerorganisaties om deze status te behouden door aanhoudende monitoring, bescherming van natte leefgebieden en voortdurende educatie om de bewustwording van het belang van deze soort en zijn leefgebieden te vergroten.

Communiceren: geluid van een Krakeend

De Krakeend is een intrigerende vogel dat voornamelijk vocale signalen gebruikt om te communiceren. Hoewel ze over het algemeen stiller zijn dan andere eendsoorten, produceren ze een scala aan geluiden voor verschillende doeleinden.

Het mannetje van de Krakeend maakt een kenmerkend geluid dat vergelijkbaar is met een diepe 'krraaa'. Het is een bitterzoet geluid dat ze vaak uiten tijdens de vlucht en in broedkolonies. Het vrouwtje van de Krakeend heeft daarentegen een meer gekwaak geluid, dat lijkt op 'Seeup-seeup'.

Mannetjes maken vaak hun karakteristieke roepgeluid om territoria te verdedigen en vrouwtjes aan te trekken tijdens de paartijd. Vrouwtjes daarentegen gebruiken hun geluiden om hun kuikens te roepen en te waarschuwen voor dreigend gevaar.

Daarnaast hebben Krakeenden ook een scala aan non-verbale communicatiemethoden. Houding en lichaamstaal spelen een cruciale rol bij de communicatie tussen deze vogels. Bijvoorbeeld, in defensieve situaties zullen Krakeenden hun lichaam laag op het water houden, met hun hoofd naar voren gericht en hun staart omhoog.

Beide geslachten fluiten ook, maar dit is een minder voorkomend geluid en wordt vaak alleen maar gebruikt bij specifieke sociale interacties. Het is belangrijk op te merken dat de geluiden en communicatiemethoden van de Krakeend variëren afhankelijk van hun omgeving en seizoen. De paartijd bijvoorbeeld, is de periode waarin de meeste vocale activiteit plaatsvindt.

Dus, terwijl ze misschien algemeen voorkomen in Noord-Europa, bieden de communicatiemethoden van de Krakeend een fascinerende blik in de complexiteit van de vogelcommunicatie. Elk geluid en elke beweging heeft een specifieke betekenis in hun sociale interacties en gedrag, wat bijdraagt aan hun overleving en reproductief succes.

Krakeend in gevangenschap

Krakeenden zijn over het algemeen vrij rustige dieren die zich in gevangenschap vrij goed aanpassen. Net als alle eenden zijn ze sociaal van aard en zullen ze floreren in een omgeving met voldoende plaats om zich te bewegen en met andere eenden te socialiseren.

Ze hebben een vijver nodig voor zwemmen en foerageren, de grootte van de vijver hangt af van het aantal eenden, maar moet voldoende diep zijn om te duiken (minstens 1 meter). De vijver moet worden onderhouden en schoongemaakt om ziektes te voorkomen.

Hun verblijf moet ook beschutting bieden tegen de elementen, met name tegen wind en regen. Dit kan een eenvoudig eendenhuis zijn of dicht struikgewas. Het is belangrijk om te zorgen voor een goede beveiliging tegen roofdieren.

Wat betreft voeding hebben krakeenden een dieet dat bestaat uit zaden van waterplanten, maar ze eten ook kleine ongewervelde waterdieren. In gevangenschap kunnen ze een commercieel watervogelvoer krijgen, aangevuld met vers fruit en groenten, en granen zoals gerst, mais en tarwe.

Krakeenden zijn niet typisch broedende vogels, dus als je wilt dat ze zich voortplanten, is het beste om een broedende soort, zoals de Indische loopeend, toe te voegen aan je kudde.

Vergeet niet dat krakeenden, net als alle inheemse watervogels, onderworpen zijn aan de wetten en voorschriften van de regio waarin je je bevindt. Het is altijd raadzaam om te raadplegen met een lokale expert voordat je besluit ze te houden.

Over het algemeen kunnen krakeenden met de juiste zorg en onderhoud een gezond en productief leven in gevangenschap leiden.

Krakeend Veelgestelde Vragen

Wat is een krakeend?

Een krakeend is een middelgrote eend en behoort tot de familie Anatidae. Er zijn kleine verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes. Mannetjes hebben over het algemeen grijze veren, terwijl vrouwtjes meestal bruiner zijn.

Hoe groot wordt een krakeend meestal?

Een volgroeide krakeend kan ongeveer 46 tot 56 centimeter lang worden. Het ideale gewicht voor een krakeend varieert van 500g tot 1kg.

Waar komt de krakeend voor?

Krakeenden komen overal in Nederland en België voor. Ze komen over de gehele noordelijke hemisfeer voor. Daarnaast zijn ze in de wintermaanden in het zuiden van Azië en Afrika te zien.

Wat is het dieet van een krakeend?

Krakeenden zijn omnivoren. Ze eten een breed scala aan voedsel, waaronder waterplanten, zaden, kleine insecten, slakken en schelpdieren.

Hoe lang leeft een krakeend gemiddeld?

Met de juiste omstandigheden en zorg kan een krakeend wel 10 tot 15 jaar oud worden.

Wat is het broedseizoen van de krakeend?

Het broedseizoen van de krakeend begint meestal in april en duurt tot en met juli. Gedurende deze tijd leggen de vrouwtjes meestal 7 tot 10 eieren.

Zijn krakeenden trekvogels?

Ja, de meeste krakeenden zijn trekvogels. Ze trekken in de herfst naar het zuiden en keren in de lente terug naar hun broedgebieden.

Hoe ziet de habitat van een krakeend eruit?

De krakeend geeft de voorkeur aan zoetwaterecosystemen zoals moerassen, moerasgebieden, rivieren en meren. Ze hebben een voorkeur voor wateren met veel vegetatie.