Inhoudsopgave

Classificatie Weetjes Wetenschappelijke naam Uiterlijk Gedrag & Relatie met mensen Dieet Roofieren & andere Bedreigingen Leefgebied Populatie Communiceren Gevangenschap Veelgestelde vragen

Elandantilope

Te vinden in: Afrika

Taurotragus oryx

De Elandantilope, ook wel bekend als de Common Eland, is een van de grootste soorten antilopen en tevens het traagste in termen van loopsnelheid. Het is een indrukwekkend dier, met een schouderhoogte die varieert van 1.5 tot 1.8 meter en een gewicht dat kan oplopen tot 940 kilogram bij mannetjes.

Elandantilopen hebben een unieke zandkleurige vacht die donkerder wordt naarmate ze ouder worden, met wat strepen op hun zijden. De mannetjes hebben gigantische, gedraaide hoorns die wel 90 centimeter lang kunnen worden. Vrouwelijke Elandantilopen hebben kleinere hoorns.

Het dier komt voornamelijk voor in graslanden, bergen en bosgebieden, waar ze zich voeden met gras, bladeren en takken. Elandantilopen hebben een interessante sociale structuur, waarin ze kunnen groeperen in kuddes tot wel 500 dieren tijdens migratieperiodes.

Over het algemeen hebben Elandantilopen de neiging om 's nachts actief te zijn om te kunnen grazen en herkauwen. Het zijn zeer aanpasbare dieren en kunnen zich aanpassen aan zowel droge als natte klimaten. Hun gemiddelde levensverwachting in het wild is ongeveer 15 tot 20 jaar. Ondanks hun omvang is het dier zeer behendig en in staat om te springen over hindernissen tot wel 1.5 meter hoog.

Elandantilope taxonomische indeling

Rijk: Animalia (Dieren)
Stam: Chordata (Chordadieren)
Klasse: Mammalia (Zoogdieren)
Orde: Artiodactyla (Evenhoevigen)
Familie: Bovidae (Holhoornigen)
Geslacht: Taurotragus (Elandantilopen)
Wetenschappelijke naam: Taurotragus oryx

Elandantilope weetjes: 13 leuke feitjes

De Elandantilope is het op een na grootste antilopensoort ter wereld.
Mannelijke Elandantilopen kunnen tot 1,6 meter hoog worden bij de schouder.
Elandantilopen kunnen tot 2700 kilogram wegen.
Ondanks hun grootte kunnen Elandantilopen over obstakels van maximaal 1,5 meter hoog springen.
Ze leven voornamelijk in zuidelijk en Oost-Afrika.
Elandantilopen hebben een opmerkelijke weerstand tegen ziektes die andere antilopensoorten kunnen treffen.
De mannelijke Elandantilopen hebben een opvallend schurend geluid; een lage brom die kilometers ver kan reiken.
Mannelijke Elandantilopen hebben een opvallende "kwab" onder hun nek, ook bekend als een halskwab.
Elandantilopen leven in kleine kuddes, meestal bestaande uit ongeveer 25 individuen.
Elandantilopen bevallen meestal in het regenseizoen, zodat hun jongen kunnen opgroeien met een overvloed aan voedsel.
Elandantilopen zijn in staat om hun lichaamstemperatuur aan te passen aan de omgevingstemperatuur, waardoor ze overleven in diverse omgevingen.
De belangrijkste predator van de Elandantilope is de leeuw.
Het dieet van een Elandantilope bestaat uit grassen, bladeren, scheuten, bast, wortels en knollen.

Wetenschappelijke naam

De wetenschappelijke naam voor de Elandantilope is Taurotragus oryx. Deze benaming komt uit het Grieks waarbij 'Tauro' stier betekent en 'tragos' geit. Dit verwijst waarschijnlijk naar de grootte en kracht van dit dier, evenals de lichtelijk geitachtige verschijning van zijn gezicht.

'Oryx' wordt in de antique literatuur gebruikt voor diverse hoefdieren die in de wildernis in Afrika leven, met name voor antilopen soorten. Deze term wordt geloofd afgeleid te zijn van een oude Griekse term "órux" wat “een soort antilope” betekent. De term werd overgenomen in het Latijn als 'oryx', met dezelfde betekenis.

Hoewel de naam dus leent van zowel de Bovidae (stieren) als Antilopidae (antilopen) families, is de Elandantilope in feite een lid van de Bovidae-familie, die beide stieren en antilopen omvat.

Aldus, de wetenschappelijke naam Tauotragus oryx weerspiegelt de aard van de Elandantilope, met kenmerkende kenmerken van zowel stieren als antilopen, evenals zijn locatie in Afrika.

Uiterlijke kenmerken

De Elandantilope is een van de grootste soorten antilopen en is echt een indrukwekkend gezicht. Ze hebben een stevige lichaamsbouw met een opvallende schoftbult net achter de hals. Volwassen mannetjes kunnen tot 1,6 meter hoog aan de schouder komen, met een totale lichaamslengte van ongeveer 2,7 tot 3,0 meter. Ze kunnen tot ongeveer 940 kilogram wegen.

Ze hebben een ruwe, zandkleurige tot grijsbruine vacht, die donkerder wordt naarmate ze ouder worden. Boven op de rug zit een korte, rechtopstaande manen en de staart, die tot 90 cm lang kan worden, heeft een langharige pluim aan het einde.

Elandantilopen hebben een indrukwekkend paar spiraalvormige horens, die bij zowel mannetjes als vrouwtjes voorkomen. De horens van mannetjes zijn meestal dikker en korter dan die van vrouwtjes en kunnen een lengte bereiken van wel 1 meter. De horens zijn gedraaid en tapse naar de uiteinden toe.

Hun verder onderscheidende kenmerken zijn een grote flap van huid onder hun keel, bekend als een "zak", en opvallende witte strepen op hun flanken en gezicht. Hun lange poten hebben ook elk een donkere, behaarde "kwast" net boven de voet, die ongeveer 5 cm hoog is.

Gedrag & Relatie met mensen

De Elandantilope is over het algemeen vrij rustig en staat erom bekend zelden agressief te zijn tegenover mensen. Ze worden gezien als solitaire dieren, maar ze zijn ook te vinden in kleine groepen. Ze zijn nomadisch van aard, wat betekent dat ze constant rondreizen op zoek naar vers voedsel en water.

Elandantilopen zijn over het algemeen niet bang voor mensen, maar ze houden wel hun afstand. Ze worden beschouwd als normaal en relatief veilig om tijdens safari's te bekijken, zolang ze maar niet worden opgejaagd of bedreigd. Als ze worden bedreigd, kunnen deze antilopen echter snel reageren en kunnen ze uit zelfverdediging een hoge snelheid bereiken.

Elandantilopen worden al duizenden jaren door mensen gejaagd voor hun vlees en huid. Er zijn rotskunsten in Zuid-Afrika die dateren uit de Steentijd waarin Elandantilopen worden afgebeeld, wat aangeeft dat de jacht op deze grote antilopen een lange geschiedenis heeft.

In moderne tijden worden Elandantilopen ook op boerderijen grootgebracht voor hun vlees en huid. Ze worden ook gedomesticeerd als werkdieren, hoewel dit zeldzaam is.

Ondanks het feit dat ze worden bejaagd en op boerderijen worden grootgebracht, zijn er nog steeds grote populaties Elandantilopen in het wild. Ze worden in het wild niet als een bedreigde soort beschouwd. Echter, net als bij alle wilde dieren, vormt verlies van habitat een bedreiging voor hun voortbestaan.

Het is belangrijk om te onthouden dat, hoewel Elandantilopen meestal niet gevaarlijk zijn voor mensen, ze nog steeds wilde dieren zijn. Ze moeten altijd met respect en van een veilige afstand worden benaderd.

Voeding: wat eet een Elandantilope?

De Elandantilope is een herbivoor, wat betekent dat hij alleen planten eet. Het dieet van de Elandantilope bestaat voornamelijk uit grassen, maar ze eten ook bladeren, scheuten, vruchten en takken. In feite kunnen ze tot 135 verschillende plantensoorten eten. Ze geven de voorkeur aan vroege stadia van grassen en voeden zich vaak 's nachts om de temperatuur en de waterconsumptie te beheersen.

Elandantilopen hebben een unieke manier om met de droge seizoenen om te gaan; ze kunnen hun dieet aanpassen om meer vocht vast te houden. Tijdens het droge seizoen eten ze bladeren en scheuten die meer voedingsstoffen bevatten dan grassen. Dankzij hun flexibele dieet kunnen deze antilopen overleven in omgevingen met weinig water.

Ze hebben een bijzonder groot voortplantingsstelsel dat hen helpt bij het verteren van vezelrijk voedsel. Het spijsverteringssysteem van de Elandantilope omvat vier compartimenten die helpen bij het afbreken van plantenvezels. Ze herkauwen ook, wat betekent dat ze hun eten opnieuw kauwen nadat het de eerste keer is verteerd. Dit helpt hen om de maximale hoeveelheid voedingsstoffen uit hun voedsel te halen.

Roofieren & andere Bedreigingen

Elandantilopen hebben een reeks bedreigingen in hun natuurlijke omgeving. De meeste bedreigingen zijn roofdieren, waaronder leeuwen, hyena's en Afrikaanse wilde honden. Deze roofdieren richten zich meestal op jonge of verzwakte individuen, omdat elandantilopen krachtige dieren zijn met een sterke hoornset, die zeer krachtige verdedigingsmechanismen kunnen vormen.

Bovendien vormen mensen ook een significante bedreiging voor de elandantilope. Stroperij voor vlees en huiden is een van de belangrijkste menselijke bedreigingen. Ze worden ook bedreigd door verlies van leefgebied door landbouwactiviteiten en uitbreiding van stedelijke gebieden. Daarnaast kunnen ze last hebben van overbegrazing en bodemerosie als gevolg van te frequente of intense menselijke activiteiten.

Ziekten en parasieten kunnen ook een bedreiging vormen, waaronder voedselvergiftiging, huidziekten en verschillende parasitaire infecties. Lange perioden van droogte kunnen ook een risico vormen, waardoor voedsel en water schaars worden.

Verkeersongevallen zijn ook een aandachtspunt voor elandantilopen in gebieden waar wegen hun natuurlijke leefgebied doorkruisen. Dit kan leiden tot sterfgevallen en verwondingen, met name bij jongere en minder ervaren elanden die mogelijk niet bekend zijn met voertuigen en wegen.

Klimaatverandering kan ook een bedreiging voor de elandantilope vormen, omdat aanpassing aan nieuwe weersomstandigheden en seizoenspatronen lastig kan zijn. Dit is vooral zorgwekkend omdat elandantilopen zich heel langzaam voortplanten en hun populatie kan worden getroffen door snelle milieuveranderingen.

Voortplanting, Levensduur en Levenscyclus

De voortplanting van de elandantilope is vrij uniek, omdat deze dieren niet seizoensgebonden voortplanten. In tegenstelling tot vele andere herten, kunnen vrouwtjes (koeien) op elk moment van het jaar bevallen. De mannetjes (bullen) concurreren echter wel seizoensgebonden om de vrouwtjes. Gedurende deze voortplantingsperiode, ook wel "bronst" genoemd, kunnen de mannetjes ongelooflijk agressief worden.

Na een draagtijd van ongeveer 266 tot 270 dagen worden de kalveren geboren. Meestal bevalt een vrouwtje van slechts één kalf per keer, hoewel tweelingen ook voorkomen. Bij de geboorte weegt een kalf gemiddeld 30 kilogram. Het kalf kan binnen 20 minuten na de geboorte al staan en zal na ongeveer twee weken de kudde volgen.

De kalveren worden ongeveer 6 maanden gevoed met moedermelk. Als het kalf ongeveer 7 maanden oud is, begint het vast voedsel te eten en zal het geleidelijk minder moedermelk drinken. Bij mannetjes wordt het volwassen gewei pas zichtbaar als ze ongeveer 2 jaar oud zijn. De volwassen elandantilopen leven in groepen, gescheiden op geslacht, behalve tijdens het dekseizoen.

Wat de levensduur betreft, wordt de elandantilope in het wild gemiddeld 15-20 jaar oud. In gevangenschap, waar er minder natuurlijke bedreigingen zijn, kunnen ze tot 25 jaar leven. Het is belangrijk te vermelden dat hun levensverwachting aanzienlijk beïnvloed kan worden door factoren zoals voeding, gezondheid, predatoren en leefomgeving.

Leefgebied

De Elandantilope komt voornamelijk voor in Zuidelijk en Oostelijk Afrika, met uitzondering van de woestijnen. Dit hertachtige dier bewoont diverse habitats, van droge savannes tot vochtige bergbossen.

In Zuid-Afrika komen ze veel voor in halfwoestijnen zoals de Karoo, en in berggebieden tot boven de 2000 meter. In Oost-Afrika, zoals in Kenia en Tanzania, zijn ze vooral te vinden in zowel droge savannes als natte bergbossen.

Dit dier geeft de voorkeur aan gebieden bij waterbronnen, en vermijdt dichtbeboste regio's. Buiten de fokperiode leven de volwassen mannetjes en vrouwtjes gescheiden en vormen dan groepen van hetzelfde geslacht. Doorgaans houden ze zich op in menigten van 25 tot 60 dieren, maar in gebieden met overvloedig voer kan dit aantal sterk oplopen.

Er moet echter opgemerkt worden dat deze dieren een nomadisch karakter hebben en zich over uitgestrekte gebieden kunnen verplaatsen. Het bereik van individuele mannetjes kan bijvoorbeeld oplopen tot wel 500 vierkante kilometer. Hierdoor is het moeilijk om nauwkeurige regionale populatiegroottes en verspreidingen te schatten.

Populatiecijfer & Beschermingsstatus

De elandantilope heeft een onstabiel populatiecijfer. Het totale aantal wordt geschat op minder dan één miljoen individuen. Het populatiecijfer neemt af, vooral in gebieden waar stroperij hoogtij viert. Bovendien hebben menselijke activiteiten zoals landbouw en veeteelt geleid tot fragmentatie van de habitats en isolatie van de subpopulaties, wat verdere uitdagingen oplevert voor het behoud van deze diersoort. Elandantilopen worden desondanks gecategoriseerd als 'Niet bedreigd (veilig)' op de Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature (IUCN). Het is belangrijk om te vermelden dat, ondanks deze classificatie, elandantilopen nog veel bedreigingen kennen en voortdurende inspanningen voor behoud noodzakelijk zijn om het voortbestaan van deze soort te waarborgen.

Communiceren: geluid van een Elandantilope

De Elandantilope is normaal gesproken een stil dier, maar kan verschillende soorten geluiden maken wanneer ze onder stress staan of communiceren met andere elanden. Ze kunnen grommen, snuiven, en blaffen als waarschuwing voor gevaar.

Het geluid dat ze het meest maken is een scherp blaasgeluid, vergelijkbaar met het geluid dat herten maken wanneer ze schrikken of bedreigd worden. Dit dient als alarmroep voor andere Elandantilopen in de buurt.

Wat betreft non-verbale communicatie, gebruiken Elandantilopen lichaamshoudingen en bewegingen om signalen naar elkaar te sturen. Dit omvat het schudden van het hoofd, het opheffen van de staart en het stampen van de voeten. Deze bewegingen worden vaak gebruikt om dominantie te tonen of om vijanden af te schrikken.

Een ander belangrijk aspect van hun communicatie is het markeren van hun territorium met geur. Dit doen ze door hun preorbitale klieren, die zich net voor de ogen bevinden, tegen bomen en struiken te wrijven. Deze klieren scheiden een olieachtige, geurige stof af die anderen laat weten dat het gebied al bezet is.

Daarnaast hebben ze ook een sterk ontwikkeld reukvermogen, wat ze gebruiken voor zowel communicatie als navigatie. Dit stelt ze in staat om voedsel te vinden, roofdieren op te merken en het spoor van andere Elandantilopen te volgen.

Samengevat, hoewel Elandantilopen over het algemeen stille dieren zijn, hebben ze een complex systeem van geluiden, geuren, en lichaamstaal om met elkaar te communiceren en hun territorium te markeren.

Elandantilope in gevangenschap

De Elandantilope gedijt verrassend goed in gevangenschap, ondanks het feit dat ze van nature vrij rondlopen in de uitgestrekte graslanden en bossavannes van Zuid-Afrika. Ze hebben veel ruimte nodig, minimaal een paar hectare per dier, om te kunnen grazen en hun natuurlijke gedrag te vertonen. In de juiste omstandigheden kunnen ze meer dan 25 jaar leven, wat aanzienlijk langer is dan in het wild.

Het voeden van de Elandantilope in gevangenschap vraagt ook om speciale aandacht. Ze hebben een dieet nodig dat rijk is aan voedingsvezels. Overvoeding heeft geleid tot vroegtijdige sterfgevallen, dus het is belangrijk om gecoördineerde voedingsschema's te implementeren. Ze eten meestal hooi, gras, bladeren en af en toe fruit.

Elandantilopen in gevangenschap hebben tolerantie tegenover een breed scala aan temperaturen, maar hebben voorkeur voor een klimaat tussen de 15 en 25 graden Celsius. Ze zijn vatbaar voor bepaalde ziekten, zoals longworminfectie en tuberculose, maar met de juiste veterinaire zorg kunnen deze vaak worden voorkomen of succesvol worden behandeld.

In termen van voortplanting, de Elandantilope broedt goed in gevangenschap. Het vrouwtje brengt meestal één kalf per jaar voort na een draagtijd van ongeveer negen maanden. Het kalf wordt gewoonlijk binnen een paar uur na de geboorte door het vrouwtje verlaten en blijft alleen achter tot het sterk genoeg is om zijn moeder te volgen.

Tenslotte, Elandantilopen zijn over het algemeen niet agressief, maar ze kunnen territoriaal worden, vooral tijdens het paarseizoen. Daarom moeten verzorgers ervoor zorgen dat er voldoende ruimte is voor elk individu om stress en confrontaties te vermijden.

Elandantilope Veelgestelde Vragen

Wat is de Latijnse naam voor de Elandantilope?

De Latijnse naam voor de Elandantilope is Taurotragus oryx.

Hoe groot wordt de Elandantilope?

Een mannelijke Elandantilope kan een schouderhoogte van 1,6 meter bereiken en een gewicht van rond 942 kilogram. Vrouwtjes zijn iets kleiner.

Hoe snel kan een Elandantilope rennen?

Een Elandantilope kan snelheden tot 70 kilometer per uur bereiken.

Wat is de levensduur van een Elandantilope in het wild?

Een Elandantilope kan in het wild maximaal 20 jaar oud worden.

Wat zijn de voornaamste predators van de Elandantilope?

De voornaamste predators van de Elandantilope zijn onder andere leeuwen en hyena's.

Wat eet de Elandantilope?

De Elandantilope is een herbivoor en eet hoofdzakelijk gras, bladeren en scheuten van bomen en struiken.

Waar vind je Elandantilopen in het wild?

Je kan Elandantilopen vinden over heel zuidelijk en oostelijk Afrika. Ze komen voor in zowel graslanden als bergachtige gebieden.

Hoe groot is de populatie Elandantilopen in het wild?

Het is moeilijk in te schatten hoe groot de populatie Elandantilopen in het wild is. De aantallen variëren, maar de meest recente schattingen geven aan dat er in totaal ongeveer 136.000 volwassen individuen zijn.

Zijn Elandantilopen een bedreigde diersoort?

Nee, Elandantilopen zijn niet bedreigd. Ze worden momenteel geklasseerd als 'minst zorgwekkend' door de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur.

Hoe lang is de draagtijd van een Elandantilope?

De draagtijd van een Elandantilope is ongeveer 9 maanden, of meer precies 250-264 dagen.

Hoe communiceren Elandantilopen?

Elandantilopen gebruiken een variatie van geluiden, lichaamstaal en geurmarkeringen om met elkaar te communiceren.