Aardwolf
Te vinden in: AfrikaProteles cristata
De aardwolf, wetenschappelijk bekend als Proteles cristatus, is een interessant en uniek zoogdier dat behoort tot de familie van Hyaenidae, dezelfde familie als de hyena. Ondanks deze verwantschap is de aardwolf echter een insecteneter, en verkiest het vooral termieten boven ander voedsel.
Het voorkomen van deze dieren is grotendeels beperkt tot de zuidelijke en oostelijke regio's van Afrika. Aardwolven leven voornamelijk in graslanden, open savannes en bosrijke gebieden. Ze zijn nachtdieren en leiden een solitair bestaan, hoewel ze territoria vormen als koppels.
Een volwassen mannelijke aardwolf weegt ongeveer 9-10 kilogram en kan tot 80 centimeter hoog worden. Ze hebben een opmerkelijk uiterlijk met een lange, dunne snuit, grote oren en een dikke vacht van grijsachtig wit tot roestbruin gestreept bont.
Aardwolven hebben een fascinerend dieet dat voornamelijk bestaat uit termieten, ze hebben de capaciteit om tot 200.000 termieten per nacht te verteren! Ze gebruiken hun lange, kleverige tong om deze insecten op te likken in plaats van hun tanden te gebruiken om te graven en te knagen. Hierdoor onderscheiden ze zich van andere carnivoren.
De voortplanting bij aardwolven is ook interessant. Ze zijn monogaam en de paarbanden tussen individuen kunnen levenslang aanhouden. Na een draagtijd van ongeveer 70 dagen brengt het vrouwtje meestal 2-4 jongen ter wereld. De jongen blijven tot 16 weken in het hol en worden tot 18 maanden verzorgd door beide ouders.
Een aardwolf kan een levensduur van 10-15 jaar bereiken in het wild en tot 20 jaar in gevangenschap. Hun voornaamste bedreigingen zijn menselijke verstoring, habitatverlies en soms predatie door grotere carnivoren.
Aardwolf taxonomische indeling
- Rijk
- Animalia (Dieren)
- Stam
- Chordata (Chordadieren)
- Klasse
- Mammalia (Zoogdieren)
- Orde
- Carnivora (Roofdieren)
- Familie
- Hyaenidae (Hyena's)
- Geslacht
- Proteles (Aardwolven)
- Wetenschappelijke naam
- Proteles cristata
Aardwolf weetjes: 8 leuke feitjes
- De aardwolf is een van de kleinste hyena's. Hij meet ongeveer 55 tot 80 cm lang, exclusief de staart die tot 30 cm kan zijn.
- Ondanks dat de aardwolf een hyena is, eet hij geen vlees maar voornamelijk termieten, waarbij hij tot wel 200.000 termieten per nacht kan consumeren.
- Wanneer de aardwolf zich bedreigd voelt, zet hij zijn manen op om groter te lijken en dreigender over te komen.
- Aardwolven zijn voornamelijk nacht- en schemerdieren, overdag zoeken ze beschutting in holletjes tegen de intense Afrikaanse hitte.
- Aardwolven zijn monogaam, wat betekent dat ze een levenslang paar vormen zodra ze een partner hebben gevonden.
- In tegenstelling tot veel andere hyenasoorten, jagen aardwolven niet in groepen. Dit is voornamelijk omdat hun prooi, termieten, relatief weinig voedingswaarde hebben.
- Aardwolven hebben een vrij kort draagtijd; het vrouwtje draagt haar jongen slechts ongeveer 60 tot 70 dagen voordat ze worden geboren.
- Aardwolven worden doorgaans 7 tot 15 jaar oud in het wild, maar ze kunnen tot 20 jaar oud worden in gevangenschap.
Wetenschappelijke naam
De wetenschappelijke naam van de Aardwolf is 'Proteles cristata'. Deze naam is afgeleid van Griekse woorden. 'Proteles' betekent 'vooruitstekend', wat een verwijzing naar zijn puntige snuit kan zijn, en 'cristata' betekent 'gekamd', mogelijk een verwijzing naar de manier waarop de manen van deze nachtelijke carnivoor opstaan als hij wordt bedreigd.Dit dier werd oorspronkelijk geclassificeerd als een hyena vanwege zijn gelijkenis en werd Proteles cristatus genoemd door de beroemde botanicus Carl Linnaeus in 1758. Dit blijft de correcte en geaccepteerde wetenschappelijke naam. Echter, recent onderzoek heeft aangetoond dat de Aardwolf een uniek en apart lid van de Hyaenidae-familie is, ook al deelt het veel kenmerken met hyena's.
Uiterlijke kenmerken
De aardwolf heeft een lengte van 55 tot 80 cm van kop tot romp, met een extra 20 tot 30 cm voor de staart. Hij weegt tussen de 8 en 14 kg. De aardwolf lijkt veel op een hyena, maar dan kleiner. Hij heeft een grijze of lichtbruine vacht, met donkere, verticale strepen over het lichaam en een streep over de voorpoten. De vacht is dik met een manen-achtige kraag rond de nek en over de rug, die kan overeind gezet worden om de aardwolf groter te laten lijken als hij zich bedreigd voelt. De snuit is langwerpig en spits, en de oren zijn groot en puntig. Hun poten zijn relatief slank en eindigen in vijf vingers aan hun voorpoten en vier vingers aan hun achterpoten, allemaal voorzien van scherpe klauwen. De tanden zijn klein en scherp, met uitzondering van de hoektanden, die lang en stevig zijn. Hoewel de ogen klein zijn, hebben ze een goede nachtzicht.Gedrag & Relatie met mensen
De aardwolf is een nachtdier dat alleen of in paren leeft. Zijn gedrag is grotendeels onopgemerkt gebleven vanwege zijn nachtelijke levensstijl. De aardwolf is een insectivoor die voornamelijk termieten eet. Hij gebruikt zijn lange, kleverige tong om deze insecten te vangen.Ondanks zijn felle uiterlijk is de aardwolf een schuwe en teruggetrokken soort die zelden gezien wordt. Bij een mogelijke dreiging zal de aardwolf eerder vluchten dan vechten. Als hij zich bedreigd voelt, zal hij zijn manen opzetten om groter te lijken en een laag bromgeluid maken om afschrikwekkend te zijn.
De relatie tussen de aardwolf en de mens is over het algemeen neutraal. Ze hebben geen belangrijke impact op menselijke activiteiten vanwege hun dieet van insecten en hun schuwe gedrag. Bovendien leven aardwolven in gebieden waar menselijke bewoning minimaal is, waardoor interacties met mensen zeldzaam zijn. Ze worden echter soms door boeren gedood omdat ze ten onrechte worden beschouwd als een bedreiging voor vee, wat een impact kan hebben op hun populatie.
Voeding: wat eet een Aardwolf?
De Aardwolf is voornamelijk een insectivoor, wat betekent dat hij zich op voornamelijk voedt met insecten. Dat gezegd hebbende, zijn aardwolven gedeeltelijk gespecialiseerd om termieten te eten en kunnen ze in een nacht tot ongeveer 250 gram termieten consumeren. Dit is mogelijk dankzij hun lange, kleverige tong waarmee ze de termieten uit hun heuvels kunnen likken.Hoewel hun dieet grotendeels uit termieten bestaat, omvatten hun maaltijden ook andere insecten en larven, zoals mieren en kevers. Ze kunnen hun dieet aanpassen wanneer termieten schaars zijn of tijdens het broedseizoen van termieten. Het is ook belangrijk om te vermelden dat aardwolven, ondanks hun vermogen om te graven, geen vlees eten of grotere dieren jagen.
Aardwolven moeten een grote hoeveelheid voedsel consumeren om aan hun behoeften te voldoen, omdat hun voedsel van keuze, termieten, een lage voedingswaarde heeft. Ze hebben een lange spijsvertering om zoveel mogelijk voedingsstoffen uit hun voedsel te halen. Dit in tegenstelling tot andere carnivoren, die meestal een korter spijsverteringskanaal hebben, omdat ze voedsel met een hogere voedingswaarde innemen. Aardwolven hebben ook sterke maagzuren om de harde exoskeletten van de termieten af te breken.
Al met al is de Aardwolf een uniek dier wiens dieet grotendeels bestaat uit termieten en andere insecten. Ze hebben verschillende aanpassingen ontwikkeld om deze levensstijl mogelijk te maken, zoals hun lange, kleverige tong en hun vermogen om grote hoeveelheden voedsel te consumeren.
Roofieren & andere Bedreigingen
Van nature zal de aardwolf proberen te vluchten in plaats van te vechten wanneer hij bedreigd wordt. Enkele van zijn grootste roofdieren in de natuur zijn hyena's, leeuwen en Afrikaanse wilde honden. De Aardwolf profiteert van zijn kleinere formaat en zijn behendigheid om te schuilen in kleine ruimtes en zich te onttrekken aan grotere roofdieren.Echter, een veel groter gevaar voor de aardwolf is de mens. Mensen dragen bij aan de afname van de populatie aardwolven door hun leefgebied te vernietigen voor landbouw en stedelijke ontwikkeling. Pesticiden die gebruikt worden in de landbouw hebben ook een negatief effect op de aardwolf, aangezien ze hun primaire voedselbron, termieten, kunnen doden.
Daarnaast worden aardwolven soms gedood door boeren die hen onterecht als een bedreiging voor hun vee zien. Ze worden ook bejaagd voor hun vacht, hoewel dit minder vaak voorkomt dan bij andere grotere carnivoren.
Ziektes zijn verder een andere dreiging voor de aardwolf. In het bijzonder kan hondsdolheid, die voornamelijk wordt overgedragen via beten van honden en jakhalzen, een probleem vormen.
Hoewel de aardwolf momenteel niet als bedreigde soort wordt beschouwd, is het noodzakelijk om aandacht te blijven besteden aan zijn welzijn en continu te werken aan het behoud van zijn leefomgeving.
Voortplanting, Levensduur en Levenscyclus
Het fokseizoen van de aardwolf valt gewoonlijk in de maanden oktober en november, hoewel dit enigszins kan variëren, afhankelijk van het specifieke klimaat van hun habitat. Aardwolven paren meestal voor het leven, met beide ouders die betrokken zijn bij de opvoeding van hun jongen.Het vrouwtje bevalt één keer per jaar en heeft meestal een nest van 2 tot 5 jongen na een draagtijd van ongeveer 90 dagen. Jongen worden blind en hulpeloos geboren, met hun ogen die pas na ongeveer 8 à 9 dagen open gaan. De moeder blijft gedurende deze tijd dicht bij het nest, terwijl de vader voedsel zoekt en de wacht houdt over het territorium. Na ongeveer 3 weken beginnen de jongen het nest te verlaten en na ongeveer 14 weken worden ze gespeend.
Hoewel jonge dieren rond een leeftijd van 4 maanden reeds zelfstandig zijn, blijven ze vaak nog 1 tot 2 jaar bij hun ouders voordat ze hun eigen territorium gaan zoeken.
Wat betreft de levensduur, aardwolven leven in het wild gemiddeld ongeveer 7 tot 10 jaar, hoewel ze in gevangenschap tot 15 jaar kunnen leven.
Zoals de meeste hyenasoorten volgen aardwolven een nachtelijke levenscyclus, waarbij ze overdag slapen in ondergrondse holen en 's nachts actief zijn op zoek naar voedsel. Ze markeren en beschermen hun territoria actief tegen andere aardwolven. Hoewel ze grotere roofdieren vermijden en zich niet actief bezighouden met territoriale gevechten, kunnen ze een indrukwekkend scala aan geluiden en signalen produceren om hun vijanden te waarschuwen en af te schrikken.
Leefgebied
Licentie: cc-by-sa-3.0
Bron: Wikimedia Commons
De Aardwolf is wijdverspreid en komt voor in gevarieerde gebieden van Zuid- en Oost-Afrika. Dit prachtige dier is voornamelijk te vinden in twee gescheiden gebieden, één in Zuidelijk Afrika, namelijk Zuid-Angola, Namibië en Zuid-Afrika, en de andere in Oost-Afrika, dat wil zeggen Ethiopië tot aan Tanzania.
Met betrekking tot zijn habitat geeft de Aardwolf de voorkeur aan graslanden en open bossen, meestal in de buurt van termietenheuvels, die hun belangrijkste voedselbron vormen. Ze zijn te vinden in savannes, scrublands en andere open graslandgebieden, maar vermijden bergachtige gebieden. De Aardwolf kan ook gedijen in gebieden met een hoogte van iets meer dan 2000 meter, maar ze geven meestal de voorkeur aan lagere hoogtes.
De schuilplaats van een Aardwolf is meestal een verlaten hol, vaak gegraven door andere dieren zoals stokstaartjes of aardvarkens. Aardwolven leiden een voornamelijk nachtelijk bestaan, dus hun leefgebied moet gunstig zijn voor dit soort levensstijl, met overvloedig voldoende schuilplaatsen en voedsel dat voornamelijk ‘s nachts beschikbaar is.
Met betrekking tot zijn habitat geeft de Aardwolf de voorkeur aan graslanden en open bossen, meestal in de buurt van termietenheuvels, die hun belangrijkste voedselbron vormen. Ze zijn te vinden in savannes, scrublands en andere open graslandgebieden, maar vermijden bergachtige gebieden. De Aardwolf kan ook gedijen in gebieden met een hoogte van iets meer dan 2000 meter, maar ze geven meestal de voorkeur aan lagere hoogtes.
De schuilplaats van een Aardwolf is meestal een verlaten hol, vaak gegraven door andere dieren zoals stokstaartjes of aardvarkens. Aardwolven leiden een voornamelijk nachtelijk bestaan, dus hun leefgebied moet gunstig zijn voor dit soort levensstijl, met overvloedig voldoende schuilplaatsen en voedsel dat voornamelijk ‘s nachts beschikbaar is.
Populatiecijfer & Beschermingsstatus
De exacte populatie van de Aardwolf is onbekend, maar wordt geschat op meer dan 50.000 volwassen individuen. Deze soort wordt over het algemeen beschouwd als wijdverspreid en algemeen, hoewel er enige bezorgdheid is over het feit dat hun populatie in voortdurende afname is. Volgens de Rode Lijst van de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN) wordt de Aardwolf gecategoriseerd als 'Niet bedreigd (veilig)'. Dit betekent dat deze soort niet wordt beschouwd als een soort die gevaar loopt uit te sterven. Echter, zoals met elke diersoort, is constante monitoring nodig om hun populatie en verspreidingsgebied te beoordelen om ervoor te zorgen dat ze geen bedreiging onder ogen zien.Communiceren: geluid van een Aardwolf
De Aardwolf communiceert op verschillende manieren, waaronder door geluiden te maken, lichaamstaal te gebruiken en geuren af te geven. Een van de meest opvallende geluiden is de schrille, luidruchtige schreeuw die de Aardwolf gebruikt om een ander te waarschuwen voor gevaar. Dit geluid kan zo hard zijn dat het op een afstand van enkele kilometers te horen is.Tijdens de paringstijd laten Aardwolven ook een diep gegrom horen, dat dient als een signaal om rivalen weg te houden van potentiële partners. Verder maken ze ook een reeks van klikkende of likkende geluiden wanneer ze hun jongen voeden.
Wat betreft lichaamstaal, zetten Aardwolven hun manen op om groter te lijken als ze zich bedreigd voelen. Daarnaast zwaaien ze met hun staart tegen het lichaam om hun dominantie te tonen.
Geur speelt een belangrijke rol in de communicatie van de Aardwolf. Ze markeren hun territorium door uit geurklieren aan de basis van hun staart een stinkende vloeistof af te geven. Verder gebruiken ze ook hun urine en uitwerpselen om de grenzen van hun gebied aan te geven.
Ten slotte gebruiken Aardwolven ook tactiele signalen, zoals het likken van elkaar, om banden te smeden en affectie te tonen. Dit is vaak te zien tussen ouderdieren en hun jongen.
Aardwolf in gevangenschap
Een Aardwolf in gevangenschap volgt een ander soort dieet dan die in het wild. In het wild eet hij voornamelijk termieten, maar in gevangenschap worden ze vaak gevoerd met een combinatie van vlees en groente, naast speciale supplementen om hun voedingsbehoeften te vervullen. Ze kunnen wel 30 jaar oud worden in gevangenschap, wat veel ouder is dan hun normale levensverwachting in het wild.Aardwolven in gevangenschap kunnen aan verschillende omstandigheden wennen. Ze kunnen zich aanpassen aan verschillende temperaturen, maar hebben toch een schuilplaats nodig die beschermd is tegen extreme weersomstandigheden. Het is ook belangrijk dat ze voldoende ruimte hebben om te bewegen, idealiter ten minste 20 vierkante meter per Aardwolf.
Ondanks dat deze dieren in gevangenschap leven, behouden ze hun nachtelijke gedrag, waarbij ze het grootste deel van de dag slapen en 's nachts actief zijn. Sociaal gedrag kan variëren; sommige aardwolven leven graag alleen, terwijl anderen in koppels of in kleine groepen leven.
Ze hebben regelmatige veterinaire zorg nodig, waaronder vaccinaties tegen veel voorkomende ziekten en regelmatige gezondheidschecks. Zoals bij alle dieren in gevangenschap, is over het algemeen goede zorg, aandacht en omgevingsverrijking belangrijk voor hun welzijn.
Fokprogramma's kunnen succesvol zijn bij aardwolven in gevangenschap. Ze hebben een draagtijd van rond de 90 dagen en hebben doorgaans 2 tot 4 welpen tegelijk. Deze welpen kunnen bij hun moeder blijven tot ze volwassen zijn.
Bij het houden van een Aardwolf in gevangenschap is het belangrijk om te onthouden dat ze wild zijn en dat ze niet als huisdieren moeten worden beschouwd. Ze kunnen ziektes dragen die overdraagbaar zijn op mensen en hebben specifieke behoeften die moeilijk te vervullen zijn in een thuisomgeving.
Aardwolf Veelgestelde Vragen
Wat is een Aardwolf?
Een Aardwolf is een insectenetend dier dat voornamelijk voorkomt in Oost- en Zuidelijk Afrika. Het wordt gekenmerkt door zijn vosachtige uiterlijk en gestreepte vacht. Het is lid van de Hyaenidae familie.
Wat eet een Aardwolf?
Aardwolven zijn insecteneters en hebben een voorkeur voor termieten. Ze zijn in staat om tot 300.000 termieten in één nacht te consumeren met behulp van hun lange, kleverige tong.
Hoe groot wordt een Aardwolf?
Een Aardwolf kan een lengte bereiken van tussen de 55 en 80 cm, met een staart van 20 tot 30 cm lang. Ze wegen meestal tussen 7 tot 10 kg.
Hoe leeft een Aardwolf?
Aardwolven zijn nachtdieren en meestal solitair, hoewel ze soms in paren kunnen worden aangetroffen. Ze gebruiken door andere dieren gegraven holen als schuilplaatsen en markeren hun territorium met een sterke geur.
Hoe lang leeft een Aardwolf?
Een Aardwolf kan in het wild ongeveer 10 tot 15 jaar oud worden. In gevangenschap kunnen ze langer leven, tot wel 20 jaar.
Heeft een Aardwolf natuurlijke vijanden?
Aardwolven hebben enkele natuurlijke vijanden, waaronder leeuwen, hyena's en grote uilen. Ze kunnen echter vaak ontsnappen aan roofdieren dankzij hun snelle snelheid en camouflagekleuren.
Wat is de voortplantingscyclus van de Aardwolf?
Aardwolven paren meestal in de late zomer en de vrouwtjes brengen na een draagtijd van ongeveer 90 dagen twee tot vier jongen voort. De jongen blijven bij de moeder tot ze ongeveer een jaar oud zijn.
Zijn Aardwolven bedreigd?
Aardwolven worden niet bedreigd, hoewel hun habitat onder druk staat door landbouw en andere menselijke activiteiten. Ze zijn beschermd in de meeste delen waar ze voorkomen.